İyi insan olmak zor mu
Her şeyden evvel ve her zaman insan insan olduğunu muhakkak bir şekilde hem bilmeli hem unutmamalıdır.
İnsan eğer insan olduğunu bilirse evvela dünyevi vazifelerini iyice öğrenerek ve bilerek yapar kendisine göre yakınlarına göre mutlu ve huzurlu olur. Hoş olmayan ve hoş karşılanmayan her şeyden de kendi eliyle, diliyle, etvarıyla ve ahvaliyle kurtulmuş olur.
Eğer insan insan olmadığını kendi kendine ispatlamaya çalışırsa; yaşayışıyla, hayvanlığa, ot olmaya veya kaya olmaya kendisini namzet eder ve gereklerini de yapar. Kendisine saygısı olmadığı gibi, başkalarına da saygısı yoktur. Kendisi terbiyesiz olduğu için başkalarına da terbiyesizlik yapar. Kendisi adam olmadığı için başkalarının adamlığını da kabul etmez. Kendi nefis ve şeytanını susturmamış ukala olduğu için başkalarına da ukalalık yapar. Allah katında ve başkalarının nazarında değeri olmayacağı için herkesi kendisi gibi değersiz zanneder ve görür. Hiçbir zaman gerçek anlamda hakka hukuka riayet etmediği için başkalarının hakkına hukukuna riayet etmez. Kendi kendine her şeyi biliyorum diyerek hiçbir şey bilmediğini daima ilan eder, gösterir. Verilen sözler onun için tutulmamak üzere vardır. Alınan kararlar ise yapılmak üzere tatbikat görür. Ve bu benzeri her türlü olumsuzluğu yaptığı ettiği halde daima kendisini çerçöp gibi suyun üstünde görmeye ve kendisini marifetli zannetmeye devam eder. Bir kere şu hallerin hiçbirisi Allahın hoşuna gitmiyor ki kullarının niçin hoşuna gitsin. İnsanlığın, istemediği insan olmak görüldüğü gibi çok kolaydır; önemli olan pek çok manada Allah'a kul ve insan gibi insan olmaktır. Bu zoru başarabilenler ne kadar mutlu ve mürevvehtirler, ne kadar huzur ve saadet içerisindedirler.