Makul yarar ödemesi

İş sözleşmesi işçi ve işverenin karşılıklı olarak anlaşması ile hayata geçmektedir. Fesih ise tek taraflı olarak işçiden veya işverenden gelen irade beyanıyla iş sözleşmesinin sona erdirilmesidir.

Ancak bazı durumlarda işçi ve işveren ortak bir kararla iş sözleşmesini sona erdirebilmektedir.

İkale (bozma) sözleşmesi, işçi ile işveren arasındaki iş ilişkisinin, anlaşarak sona erdirilmesi için başvurulan yöntemlerden biridir.

Bu halde bir sözleşmeyi ortadan kaldırmayı amaçlayan ikale sözleşmesi ile iş ilişkisi sona erdirilebilir.

Nitekim işçi ve işveren aralarında anlaşarak sözleşme kurabildikleri gibi yine aralarında anlaşarak bu sözleşmeyi sonlandırabilirler. İş Sözleşmesini sonlandırmak için aralarında imzaladıkları bu yeni sözleşmeye "ikale sözleşmesi" veya "bozma" denilmektedir.

İkale sözleşmesi teklifinin işçiden gelmesi halinde, makul yarar sağlanmasına gerek yoktur. Yargıtay kararlarında da "İşçiden gelen ikale talebinin işveren tarafından kabul edilerek iş sözleşmesinin sona erdiği hallerde, kıdem ve ihbar tazminatları dışında işveren tarafından ayrıca bir ek menfaat ödemesine gerek bulunmamaktadır." denilmektedir (Yargıtay 9. HD. 22.01.2020 gün, 20198260 E, 2020903 K.).

Ancak ikale sözleşmesinde talebin işverenden gelmesi durumunda işçiye mutlaka makul yarar sağlanması gerekmektedir. İkale sözleşmesi yapılması için mutlaka kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı dışında, çalışana makul yarar olarak adlandırılan ilave bir ödemenin yapılması şarttır.

İşverenden gelen teklif üzerine imzalanan ikale sözleşmesi ile sonra erdirildiği, işçiye kıdem tazminatı ve ihbar tazminatlarının yanı sıra üç maaş tutarında ilave ödeme yapılması, makul yarar için yeterli değildir. (Yargıtay 9. HD. 11.12.2019 gün, 20193894 E, 201922092 K.)

Buna karşın Yargıtay tarafından verilen kararlarda, 1,5 aylık (Yargıtay 9. HD. 24.03.2016 gün, 201527608 E, 20167212 K.) ve 2 aylık (Yargıtay 7. HD. 02.03.2016 gün, 201538782 E, 20165122 K.) ek menfaat yetersiz görülmektedir.

Bu kararlar doğrultusunda, sağlanacak makul yarar çalışanın kıdem süresine göre değişebilmektedir: