İşçi ve işveren arasında kurulan iş ilişkisi yalnızca işverene, işçiye karşı çeşitli yükümlülükler ve borçlar getirmemektedir. İş ilişkisinin sağlıklı bir şekilde sürdürülebilmesi, yalnızca işverenin, işçiye karşı olan yükümlülüklerini yerine getirmesine bağlı değildir. Aynı zamanda işçinin de işverene karşı sahip olduğu borçları sadakatle yerine getirmesine de bağlıdır.

İşçi ve işveren arasındaki iş ilişkinin temelini oluşturan bu yükümlülükler arasında özen borcu, sadakat borcu, rekabet etmeme yükümlülüğü ve sır saklama borcu işçinin işverene karşı borçları olarak önemli bir yer tutmaktadır. Özellikle özen ve sadakat borcu, işçinin işini dikkatle ve titizlikle yürütmesinin yanında, işverenin haklı menfaatlerini gözetmesini de ifade etmektedir.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun "Özen ve sadakat borcu" başlıklı 396'ncı maddesinde işçinin özen ve sadakat borcu açıkça hüküm altına alınmıştır. Hüküm uyarınca işçi, yüklendiği işi özenle yapmak ve işverenin haklı menfaatinin korunmasında sadakatle davranmak zorundadır.

Ayrıca işçi, işverene ait makineleri, araç ve gereçleri, teknik sistemleri, tesisleri ve taşıtları usulüne uygun olarak kullanmak ve bunlarla birlikte işin görülmesi için kendisine teslim edilmiş olan malzemeye özen göstermekle yükümlüdür.

İşçinin işini özenle yürütmemesi iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı nedenle feshini gündeme getirebilmektedir. Bu husus 4857 sayılı İş Kanunu'nun işverenin haklı fesih yetkisini düzenleyen 25'inci maddesinde de hüküm altına alınmış olup ilgili hüküm aşağıdaki gibidir:

"ı) İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması."

İş sözleşmesi haklı nedenle feshedilen işçinin kıdem tazminatı hakkı da bulunmamaktadır. Ayrıca işçi diğer şartları sağlasa dahi işsizlik ödeneğinden yararlanmamaktadır. İşverenin haklı nedenle fesih yetkisini kullanması halinde ihbar süresi de gündeme gelmemekte, dolayısıyla ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü de doğmamaktadır. Bu doğrultuda işçinin iş sözleşmesi haklı nedenle feshedildiğinde işten çıkış kodu "50" olarak bildirilecektir.

İşverenin haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanması, İş Kanunu'nda hak düşürücü süreye de bağlanmaktadır. İş Kanunu'nun 26'ncı maddesi uyarınca derhal fesih hakkını kullanma süresi işverenin, işçinin bu çeşit davranışlarda bulunduğunu öğrendiği günden başlayarak 6 iş günü geçtikten ve her halde fiilin gerçekleşmesinden itibaren bir yıl sonra kullanılmamaktadır.