Türk-Ermeni barış andlaşmasının akdedilmesi ve buradan bir Türk-Ermeni dostluğunun çıkması mümkün müdür Türkler ve Ermeniler, 1071'den 1914'te başlayan I. Dünya Harbi'ne kadar aynı topraklarda, aynı bayrak altında, aynı zamanda diğer birçok milletle birlikte hayatlarını idame ettirdiklerine göre mevzubahis iki milletin barış yapabilmesi ve böylece dostluğa da kapı aralanması mümkündür Buna dair, gelişmeler belirmiş gibi görünüyor: 27 Eylül 2020'de başlayıp, 44 gün sonra Azerbaycan'ın Ermenistan'a karşı kazandığı kesin zaferle biten II. Dağlık Karabağ Muharebesi'nin bu sonucu, öyle tahmin ediliyordu ki ideolojik Ermenilerin Türklere karşı devamlı harlı tuttukları düşmanlığı, daha bir alevlenecek ve bu sancı, meçhul zamanlara doğru devam edecektir Ama öyle olmadığı görülüyor: Savaşta hezimete uğrayan Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, bu mağlubiyetten dolayı içeride de mevkiîni koruma anlamında çok zorluklar yaşadığı hâlde idareyi tekrar toparlayınca şaşırtan bir sükûnet ve itidalle aklıselimden yana tavır aldı. Türkiye, zaten öteden beri arşivlerin açılarak Türk-Ermeni ihtilafı mevzuunun tarihçilere bırakılması gerektiğini dile getiriyordu. Bu defa Sn. Paşinyan'ın da hissî davranmayı terk ederek mantıklı davranması barış ve dostluğa çıkacak günlere dair ümidleri besler oldu II. Dağlık Karabağ Harbi'nden sonra Azerbaycan Cumhurbaşkanı hürmetli İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Sn. Nikol Paşinyan iki defa görüşme yapmışlardı. Üçüncü buluşmaları Avrupa Devlet ve Hükûmet Reisleri Konsey Başkanı Charles Michel'in ev sahipliğinde 6 Nisan'da Brüksel'de gerçekleşti. Toplantıdan sonra Cumhurbaşkanı Aliyev, Türkiye Cumhurbaşkanı Sn. Tayyip Erdoğan'a da bilgi vermişti. 6 Nisan'da ise Rusya Başkanı Sn. Putin'e malumat verdi. Azerbaycan devlet riyasetinden duyurulan açıklamaya göre Aliyev, Putin'le Ermenistan'a yaptıkları 5 maddelik teklifle buna dair gelişmeyi konuşmuşlar. Sözü geçen teklifin ana fikrini Azerbaycan hariciye nazırı Ceyhun Bayramov, 13 Mart'ta Antalya'da gerçekleşen Diplomasi Forumu'nda dile getirmişti. İlham Aliyev'in Nikol Paşinyan'a yaptığı teklif şöyledir: 1- Her iki devlet, karşılıklı olarak birbirinin hükümranlığını, istiklâlini ve ülke bütünlüğünü tanıyacaklardır. 2- Her iki devlet, birbirinden toprak talebinde bulunmayacağı gibi ileride de bu nev'îden bir talep yapılmayacağını da kabul ve taahhüt derler. 3- Her iki devlet, birbirinin bağımsızlık ve toprak bütünlüğünü tehdit etmeyecek, birbirlerine karşı kuvvet kullanmayacak ve konuya dair BM şartlarına riayet edeceklerdir. 4- Her iki devlet, resmî hudutlarını tespit ederek bu sınırları tanıyacaklardır. 5- Her iki devlet, karşılıklı olarak ulaştırma ve haberleşme hatlarını açacak, ayrıca diğer iletişim ağlarını kuracak ve ortak menfaatlerde iş birliği yapacaklardır. Sn. Aliyev'in nakline göre Ermenistan Başbakanı Paşinyan, bunlara şu cevabı vermiştir: -Azerbaycan'ın teklifi kabul edilemeyecek cinsten değil Diğer taraftan bu maddelerin kuvveden fiile geçmesi için de bir barış andlaşması taslağının hazırlanması maksadıyla iki devlet arasında