Sanırız; edebiyat severler, yazının başlığını görünce yüzlerinde bir gül esintisi hissetmişlerdir. Fyodor Mihayloviç Dostoyevski'den, O'nun ünlü eseri Suç ve Ceza'dan, romanın kahramanı Raskolnikov'dan söz edeceğimden yana ümitlenmişlerdir.

Öyle olmasını ne çok isterdik

Ne var ki "gündem" adlı iletişim sağanağı, buna müsaade etmiyor. Şüphesiz ki lezzet, saman alevi olaylarda değil, ilimde, irfanda, edebiyatta, sohbette ve fikirde. Kötü gündem, ömür törpüsüdür. Yazarları, fikir ve gönül adamları eli ve diliyle kalıcı gündem inşa edebilen milletler, bahtiyardırlar, onlar fikrî kalkınmayı gerçekleştirerek sınırları da vakti de aşarlar.

Orta tahsilde metinlerin giriş, gelişme ve sonuç diye meşhur kademelendirmesine benzetirsek şuraya kadar dediklerimizi bu yazının giriş kısmı sayabilir ve asıl söyleyeceğimiz her ne ise ona temas edebiliriz. Eminiz ki okuyucularımız, mevzu ile tanışınca şunu diyeceklerdir:

-Doğru diyorsun; ancak bir noktada itirazımız var! Bu makaleye taşıdığınız suç ve suça karşılık verilen ceza ve suçlulara dair olan bütün hukuki ve adli muamele ve süreç de bizatihi bitmez-tükenmez kalıcı ana gündemdir!

Bu isabetli tahsisi tasviple karşılarız:

Elhak öyledir.

Adalet, hayatın orta direğidir.

Adalet yoksa çatı çöker.

Adalet yoksa cemiyete kargaşa, zorbalık ve keyfîlik hâkimdir.

Çeyrek asırdır yapılan işler; savunma sanayii, ulaşım, iletişim her ne varsa hepsi iftihar sebebimizdir. Yarınki nesiller, daha çok iftihar edeceklerdir. Hastane, tünel, yol, bina, tank, tayyare, uydu ve onlarcası milletimize layık ve yapanlar için de yüksek şeref ve tarihten rövanş alma hamlemizdir. Ne var ki bütün bunlar, maddî kalkınmadır. Daha değerli olansa gayrı maddî veya diğer adıyla mânevî kalkınma! İtikatta, fikirde, hukukta, edebiyatta, tarihte, sanatta ve bu cümleden ne varsa o sahadaki kalkınma, milletimizin yeniden dirilişini, yeniden dünya sahnesine çıkışını, nakış nakış, taş taş, ilmik ilmik dokuyan asıl varoluş eskimezlikleridir. Gayrı maddî ve maddîsiyle bütün bunların en önünde yer alanlardan biri de hukuk ve hukuktan neş'et eden adalet adlı muhkemlik, kalıcılıktır. Bir asırdır yaşaya geldiğimiz ziyanlardan biri de hukuk sahasındadır. Hukuk bozuk olunca adalet muhaldir, adaletin tecellisi doğmayan güneştir. İthal hukuk, tatmin edemiyor. Son bir asırdır, hukuk, izm'in ideolojik kıskacında. Hukuka bir milletin ailesinde başka, mâbedinde başka, mektebinde başka, çarşısında başka, kışlasında başka bakılırsa orada adalet fire verir.

Bin yıl boyunca hayatımıza yön veren hukukumuz, yüzyıldır yok! O, şimdi bodrum katlarında. Buna dair zihin yormak şarttır. Bu demek değildir ki "hukuk inkılabı" yapıldığında alınmış olan bütün sistem çöpe atılsın. Önce kendi medeniyetimizin eseri hukuka dönülür. Sonra da mer'i; yürürlükteki hukukun o aslî ve temel hukukumuza mugayir, aykırı olmayan tarafları örfî hukuk sayılarak varlığına müsaade edilir. Bütün bu mes'elelerin halli için bu memlekette öncelikle hukuk mütefekkirine ihtiyaç vardır. Hukuk fakültelerimiz, hukukçudan ziyade hukuk teknisyeni çıkarmakta. İşe Hukuk Liseleri açmakla başlamalı. Hukuk tahsili, Hukuk Liseleriyle başlamalı. Buralarda Doğudan ve Batıdan iki lisan öğretilmeli. Osmanlı Türkçesi, mükemmelen bilinmeli. Fakülte ikinci sınıfta gencin hâkim, savcı, noter, akademisyen sınıflarından hangisine yöneleceği belli olmalıdır.