TÜRK'E, TÜRKİYE'YE, TÜRKÇE'YE, TÜRKİSTAN'A KARŞI YAPILAN MEZALİMLERE HAYIR..!
Ahmet Maranki
"Türkistan tektir. Bunu Kazak, Kırgız, Özbek ve Türkmen gibi ayrı devletlere bölmek Ruslar'ın işidir."
Mustafa ÇOKAY
Mustafa Çokay (1890-1941): Türkistan'ın Bağımsızlık Mücadelesinin Önderidir!
Tarih boyunca milletler, bağımsızlık uğruna nice kahramanlar yetiştirmiştir. İşte o kahramanlardan biri, Türkistan'ın istiklal meşalesini elinde taşıyan Mustafa Çokay'dır. 1890 yılında Kazakistan'ın Kızılorda bölgesinde doğan Çokay, sadece Kazak halkının değil, tüm Türk dünyasının birliğini ve özgürlüğünü savunan büyük bir lider, aydın ve düşünürdür. Mustafa Çokay'ın hikâyesi, işgallerle boğuşan bir coğrafyada başlayan, adanmışlıkla örülü bir özgürlük mücadelesinin öyküsüdür. Henüz genç yaşta hukuk eğitimi almak için Rusya'ya giden Çokay, burada sadece bir hukukçu değil, aynı zamanda bir entelektüel olarak da kendini geliştirdi. Çar'ın baskıcı yönetimi altında ezilen halkların haklarını savunmaya adanan bu genç, kısa sürede siyasal mücadelelerin içinde yer aldı. Özellikle 1917'deki Bolşevik Devrimi sırasında, Türkistan halklarının bağımsızlığını kazanması için büyük bir fırsat doğduğunu düşünen Çokay, bu süreçte etkin bir rol oynadı.
Türkistan Milli Mücadelesi ve Hokand Hükümeti!
1917 yılında Türkistan'da kurulan Hokand Özerk Hükümeti, Türkistan halklarının kendi kaderlerini tayin etme yolundaki ilk ciddi girişimlerden biriydi. Mustafa Çokay, bu hükümette önemli görevler üstlenerek halkının bağımsızlık hayallerine liderlik etti. Ancak bu rüya, Bolşeviklerin baskıcı politikaları ve Kızıl Ordu'nun müdahaleleriyle kısa sürede sona erdi. Hokand Hükümeti kanlı bir şekilde dağıtıldı, ancak Mustafa Çokay yılmadı.
Sürgün Yılları: Mücadeleye Devam..!
Bolşeviklerin baskıları nedeniyle ülkesinden ayrılmak zorunda kalan Çokay, önce Kafkasya'ya, ardından Avrupa'ya sürgün edildi. Fransa'da geçirdiği yıllarda kalemi ve fikirleriyle mücadeleye devam etti."Yaş Türkistan" adlı dergiyi çıkararak, Türk dünyasının sorunlarını uluslararası arenada duyurmaya çalıştı. Onun bu yayınları, sadece bir fikir hareketi değil, aynı zamanda Türkistan'ın bağımsızlık mücadelesine ışık tutan bir rehber oldu.
Birlik ve Dayanışma Vizyonu!
Mustafa Çokay'ın en büyük ideallerinden biri, Türk halklarının birliği ve dayanışmasıydı. Ona göre, Türk dünyası ancak birlikte hareket ederse sömürgeci güçlere karşı durabilir ve özgürlüğüne kavuşabilirdi. Bu yüzden yalnızca Kazak halkını değil, Özbek, Kırgız, Türkmen ve diğer Türk halklarını da kucaklayan;
Türk ve Türkiye hayranı bir liderdi.
Trajik Son ve Miras
1941 yılında, II. Dünya Savaşı sırasında Almanya'ya giden Çokay, burada da Türkistan halklarının özgürlüğü için mücadele etmeye çalıştı.
Mustafa Çokay, Nazilerin emellerine alet olmadı ve bu yüzden onların gözünde bir tehdit olarak görüldü. Aynı yıl, şüpheli bir şekilde hastalanarak hayatını kaybetti. Ölümünün ardında hâlâ karanlık noktalar bulunmaktadır.
Mustafa Çokay, yalnızca bir bağımsızlık lideri değil, aynı zamanda bir düşünür, yazar ve aydın olarak bütün Türkistan halkının tarihine damga vurmuş bir isimdir!
Onun idealleri, bugün hâlâ Türk dünyasının birliği ve bağımsızlığı için bir ilham kaynağıdır.
Mustafa Çokay'ın hayatı, bağımsızlık uğruna mücadele eden tüm halklara bir ders niteliğindedir. Zor zamanlarda bile inancını yitirmeyen, kalemiyle ve düşünceleriyle bir halkın sesini dünyaya duyuran bu büyük lider, yalnızca Türkistan'ın değil, tüm Türk dünyasının gönlünde bir yıldız gibi parlamaya devam ediyor!
Ata topraklarında hâlâ Türk'ün ayak izlerini yaşatan Türkistan halkına ve bu uğurda mücadele veren bugün ölüm yıldönümünde kendini hayırla yâd ediyorum!

5