Ceza var, denetim yok!
Trafik cezaları aldı başını gidiyor diyorlar ama bence hâlâ yeterli değil. Denetlemeler hiç yeterli değil. Arada ağa kim düşerse. Şöyle bir bakalım 2024 trafik cezalarına:
Ehliyetsiz araç kullanma: 12.978 TL
Alkollü araç kullanma: İlk yakalanmada 6.440 TL, ikinci yakalanmada 8.075 TL, üçüncü ve sonraki yakalanmalarda 12.978 TL
Emniyet kemeri takmama: 691 TL
Hız sınırını aşma: 10-30 aşımında 1.508 TL, 30-50 aşımında 3.136 TL, 50'den fazla aşımında 6.440 TL
Kırmızı ışıkta geçme: 1.507 TL
Seyir halinde cep telefonu kullanma: 1.507 TL
Çakar veya siren kullanma: 6.440 TL
Uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi altında araç kullanma: 33.240 TL
Gördüğünüz gibi, ceza miktarları aslında hiç fena değil. Ama her gün trafikte telefonla konuşan insanlar görüyorum. Demek ki denetlemeler yeterli değil!
Engelliler için ayrılmış yere park etme cezası 1.383 TL. Eminim çoğu vatandaş bunun bir cezası dahi olduğunu bilmiyor. Halkımızda zaten en öne, kapıya en yakın yere park etme hastalığı var. Engelli yerlerine park etmeyenlere enayi gözüyle bakıyorlar.
Geçenlerde bir AVM otoparkında engelli yerine park eden arabadan bir baba oğul indi. Adam oğluna, "Biraz topallayarak yürüyeyim bari de bir şey demesinler" dedi. Oysa, engelli bireylerin bu özel park yerlerini kullanabilmeleri için, yetkili kurumlar tarafından verilen ve aracın ön camında görünür bir şekilde yerleştirilmiş engelli park kartına sahip olmaları gerekiyor. Engelli park yerleri, yalnızca fiziksel engeli bulunan ve bu durumu resmi olarak belgelendirmiş bireyler tarafından kullanılabilir. Öyle topallıyorsun diye arabanı engelli yerine park edemezsin.
Çakar veya siren kullanma cezası da var, ama trafikte neredeyse çakarsız araç yok! İnternette baktım, çakarların fiyatları 400-800 TL arası, neredeyse bedava! Bir ara denetleniyordu ama bu denetlemeler sadece "bir ara" olunca yaptırımı olmuyor doğal olarak. Şimdi trafiğe çıkın, Sarıyer'den Beşiktaş'a giderken en az 10 tane görürsünüz. Hele iş çıkışlarında daha fazla. Başa bela almamak için bunlara bir şey de söyleyemiyorsunuz. Öylece kuzu gibi yol verip, içinizden şişiyorsunuz.
Bir de şu hız sınırı meselesi var. Mesela, şehirler arası yolculuklarda paralı yoldan gitmiyorsanız tam bir eziyet. Otobanda 120 ile giderken bir bakıyorsunuz hız sınırı birden 90'a iniyor, sonra 70 oluyor. Doksana ineyim derken aniden frene basıyorsunuz, bir bakıyorsunuz 50 olmuş. Sağa sola bakıyorsunuz bir şey mi var diye, ama hiçbir şey yok, sadece tarla. Peki bu 50 kilometrelik sınır nerede bitiyor Bunun da bir işareti yok. Yanınızdan giden araçlar hızlanınca, siz de hızlanıyorsunuz. Özellikle Çanakkale Ezine bölgesi bir felaket. 50 kilometreye sabitlenmiş. Bu hız limitlerini büyük ihtimalle masa başında oturan, hiç araba kullanmamış insanlar belirliyor.
Bir başka konu da ara sokaklardan araba çekme meselesi. Eğer arabanız trafiğin ortasında bozulursa kendi imkanlarınızla çektirmeye çalışıyorsunuz, trafik ilgilenmiyor. Ama arabanızı trafiği engellemeyecek şekilde bir ara sokağa veya geniş bir yere park ederseniz, döndüğünüzde yerinde bulamama şansınız var. Mesela ben çalıştığım okulun yan sokağına bırakmıştım arabamı, bir çıktım araba yok! Çalındı mı Çekildi mi Çekildiyse nereye çekildi Oradaki esnafa ya da taksi durağına sorup öğreniyorsunuz! Yanınızda oraya gidecek kadar para var mı Bulabilecek misiniz Arabada önemli, acil kullanılması gereken bir şey var mı Kimsenin umurunda değil.
Bunun bir uygulaması var, e-Devlet'ten giriyorsun, araban nereye çekilmiş öğrenebiliyorsun dediler. Girdim, plakamı yazdım, hiçbir araba çekilme bilgisi yok. Acaba çalındı mı diye düşünmeye başladım. Neyse, atladım bir taksiye gittim o civarda çekilen araçların götürüldüğü otoparka. Arabamı benden izinsiz bir şekilde çektikleri için, çekici; ayrıca otoparka koydukları için otopark parası öderken öyle bir gürültü duyduk ki! Yeni araba getiren çekici, arabayı indirirken arkadaki araca çarpmış. Hiç umursamadılar bile. Biraz öne geldi çekici, çektiği aracı lang diye bıraktı gitti. "Siz arabaları böyle mi çekip, bırakıyorsunuz" dedim, sadece ters ters baktı. Cevap bile vermedi. "Otopark parasını nakit alıyoruz" dedi. Trafik cezası ve puanı bunlardan ayrı tabii.
İzinsiz araba çekilmesi, birçok kişi tarafından insan haklarına aykırı olarak değerlendiriliyor. Bir araba alabilmek için insanlar yıllarca çalışıyor ve sen onu gayet lakayt bir şekilde kaldırıp çekiyorsun, sonra da dikkat etmeden bir otoparka atıyorsun ve hiçbir bildirim de bırakmıyorsun!
Avrupa'da da benzer uygulamalar mevcut, ancak genellikle daha düzenli ve bilgilendirici bir şekilde yapılıyor. Örneğin araç çekildiğinde, sürücüye araç çekme işlemi hakkında anında bilgi verilir. Bu genellikle aracın çekildiği yerin yakınlarına bırakılan bir not veya doğrudan SMSe-posta ile yapılır. Buna ek olarak, araçları çekilen sürücüler, herhangi bir haksızlık veya zarar durumunda şikâyet edebilir ve tazminat talep edebilirler. Burada kimi kime şikâyet edeceksin
Ayrıca, bu duyarlılık hep uygulansa amenna. Ben bir daha oraya arabamı park etmedim ama aynı sokakta okulumuzun otopark girişine her gün neredeyse iki araç park ediyor. Bir keresinde okulun girişinin önüne park etmiş adama "Buraya park edemezsiniz" dedim, "Park etmedim ki, içindeyim, manyak mısın" dedi. Bir başkası "Buradan geçersin, geri sağ yap" dedi. Çoğu zaman da bırakıp gitmiş oluyorlar tabii Biz trafiği aradık, şikâyet ettik, bir gün gelip çekmediler. "Resim çekip yollayın bize" dediler. Demek bu da kısmet meselesi. Benden sonra hiç araç çekildiğini görmedim!
Gelelim motosikletlere Trafikte onca arabanın üst üste olduğu yetmezmiş gibi, bir de hiçbir kural tanımayan motosikletler yok mu Güya motosiklet ve scooterlar, diğer motorlu taşıtlarla aynı trafik kurallarına uymak zorunda. Tam biraz yol açılmış, efendi efendi giderken birden nereden çıktığı belli olmayan bir şey önünüze atlayıveriyor! Kaç kere öyle panik olup frene bastım, az daha kaza yapacaktım. Sağdan soldan fırlayıp deli gibi gidiyorlar. Ters yönden gideni var, girilmezden gireni var Sadece arabalara değil, yayalara da terör estiriyor bunlar! Kaldırımda yürürken arkanızdan veya yanınızdan ansızın bir motosikletli çıkıp, üzerinize doğru gelebiliyor! Yollar da onların, kaldırımlar da... Kafalarına göre takılıyorlar!