Ev, işyeri, arsa, tarla Gayrimenkul alım satımında tapu harcını az ödemek için değerin gerçeğinden düşük gösterilmesi yaygın bir uygulama. Vergi uzmanı avukat Dr. Burak Aslanpınar, eksik ödenen harcın yanında, gelir, kurumlar ve katma değer vergisinin bir kat cezası ve yüksek faiziyle istenmesinin söz konusu olabileceği hatta gayrimenkulün elinizden gidebileceği uyarısında bulundu.

Okurlarımın bu konudaki sorularını yanıtlayan Avukat Dr. Aslanpınar'ın değerlendirmeleri bakın şöyle:

- Ekspertiz raporu zorunluğundan vazgeçildi mi Son dönemde gündeme gelen tüm tapu işlemlerinde ekspertiz (değerleme) raporu zorunluğu getirilmesiyle ilgili kanun teklifinden şu an için vazgeçilmiş durumda. Ama bu, tapuda istenilen değerin gösterilebileceği anlamına gelmiyor. Gerçek alım satım değerinin bildirilme zorunluluğu zaten mevcut. Üstelik genellikle düşük gösterilerek, gerçek değerin bildirilmemesi çok tehlikeli mali ve hukuki sonuçlara neden olabilir.

GERÇEK DEĞER ZORUNLU

- Rayiç bedel mi gerçek satış değeri mi gösterilmeli Tapudaki devir işlemlerinde, genellikle belediye rayici diye de bilinen emlak vergisi değeri üzerinden hareket ediliyor. Örneğin gerçekte 6 milyon TL'ye satılan bir konut için, belediyeden alınan vergi değeri 1 milyon TL ise, bu değer bildirilerek tapu harcı ödeniyor. Oysa Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın yayımladığı rehberde de belirtildiğine göre, gayrimenkul devir ve iktisaplarında tapu harcı beyan edilen "gerçek devir ve iktisap bedeli üzerinden" binde 20 (yüzde 2) oranında alıcı ve satıcıdan ayrı ayrı yani toplamda yüzde 4 harç alınması gerekiyor.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

- Değerin düşük gösterildiği nasıl tespit ediliyor Tapuda değeri düşük gösterilmesi durumu, IBAN incelemesi, kredi kullanımı, emsal tespiti gibi pek çok yöntemle tespit edilebiliyor. İlk olarak, son dönemde sıkça karşılaştığımız banka hesapları bir başka deyişle IBAN incelemelerinde, tapuda 1 milyon TL'ye satıldığı görünen gayrimenkul için alıcının ve hatta irtibatlı olduğu kişilerin IBAN'larına 6 milyon TL yatırıldığı tespit edilerek işlem yapılabilir. Kredi kullanımında bankanın yaptırdığı ekspertiz raporundaki tespite de dayanıldığı görülüyor. Ayrıca aynı binada ya da bölgede satılan benzer nitelikteki gayrimenkullerin değeri ile arada çok fark olması halinde de tespit yapılarak cezalı vergi ve harç istenebilir. Önemle belirtmek gerekir ki; yapılan işlemlerin ve uygulanan cezalı vergilerin somut tespit ve delillere dayanması gerekiyor. Aksi takdirde mahkemeler tarafından iptal edilmesine ilişkin çok sayıda karar bulunuyor.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

ASIL TEHLİKE VERGİLER VE CEZALAR

- Gayrimenkul değerini düşük göstermenin cezası nedir Tapuda gayrimenkulün gerçek değerinden daha düşük gösterildiğinin ve bu bedel üzerinden harç ödendiğinin tespiti halinde, aradaki farka isabet eden harç faiziyle isteniyor. Faiz, 21 Mayıs öncesinde aylık yüzde 3.5 iken, bu tarihten itibaren aylık yüzde 4.5 yani yıllık yüzde 54 olarak uygulanıyor. Ayrıca eksik ödenen harç tutarının yüzde 25'i kadar vergi ziyaı cezası kesiliyor. Örneğin tapuda 1 milyon TL değer gösterilerek bu değer üzerinden 40 bin TL tapu harcı uygulanan konut satışı, gerçekte 6 milyon TL'ye yapıldıysa aradaki 5 milyon TL farka isabet eden tapu harcı olan 200 bin TL faiziyle isteniyor. Bu tutarın yüzde 25'i olan 50 bin TL de ceza kesiliyor. Eksik ödenen tapu harcından yalnızca alıcı değil satıcı da sorumlu. Çünkü uygulamada tapu harcını alıcı ödese de kanun her ikisini de sorumlu tutuyor.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

- Tapu harcı cezası dışında ceza da kesilebiliyor mu Tapu harcına ilişkin ceza ve faiz, buzdağının görünen kısmı. Asıl sonuçlar çok daha tehlikeli ve yüksek bedelli. Değerin düşük gösterildiği tespiti yapıldıktan sonra gayrimenkulün alım satımı arasındaki fark üzerinden alınan gelir vergisi veya satışı yapan şirketse kurumlar vergisi de faiziyle birlikte isteniyor. Burada verginin 1 katı yani vergi kadar da vergi ziyaı cezası kesiliyor.

GAYRİMENKULÜ KAYBEDEBİLİRSİNİZ