Muvazaalı (danışıklı) satışişlem ne demek Mağduru ne yapabilir Miras davalarında sık sık karşılaşılan bu durumda nasıl bir yol izlenmeli Sorularınızı Tekirdağ Barosu Avukatı Ergün Vardar yanıtladı. Avukat Vardar'a okurlarımın soruları ve yanıtları şöyle....

Muvazaalı işlem ne demek Tarafların üçüncü kişileri aldatmak amacı ile gerçek durumu onlardan gizleyerek kendi gerçek iradelerine uymayan ve kendi aralarında geçerli olmayan bir hususta anlaşmalarına "muvazaa" ve bu şekilde yapılan işlemlere de "muvazaalı işlemler" denilir.

Aydınlı okurum M.R.: Biz üç kardeşiz. Babam Antalya'daki yazlığımızı iki kardeşim yerine bana vermek istedi. Tapuda satış yapmış gibi gösterdik. Evin tapusunu bana verdi. Babam iki yıl önce vefat etti. Satış işleminin üzerinden ise beş yıl geçti. Diğer iki kardeşim bu satışa muvazaalı diye karşı çıkabilir mi Bu işlem hukukta 'nisbi muvazaa' olarak adlandırılır. Tarafların aralarında düzenledikleri bir sözleşmeyi kendi dahili iradelerine uymayan ve dışa karşı yaptıkları başka bir işlem ile gizlemeleri 'nisbi muvazaa'dır. Taraflar görünürdeki işlem arkasında gerçek iradelerine uygun bir işlem yaparlar. Bu sorudaki gibi gerçekte yapılacak bir işlem vardır. Fakat başka bir türde yapılmış gibi gösterilmektedir. Sorudaki gibi babanın ölmeden önce üç evladından birine yazlık evini satmış gibi yapmasıdır. Bu işlem muvazaalı bir işlemdir.

TAPU İPTALİ DAVASIYLA

İki kardeş dava açarak tapuyu iptal ettirebilir mi İki kardeş muvazaalı satış iddiasıyla yazlığın tapusu alan kardeşleri M.R.'ye karşı dava açabilirler. Yargıtay'ın bu konuda yerleşik kararları bulunuyor. Yargıtay İçtihatı Birleştirme Kurulu'nun, 1.4.1974 tarihli ve 12 sayılı kararında; böyle bir durumda diğer mirasçıların dava açma hakkı olduğu kabul edilmiştir. İçtihadı birleştirme kurulu kararında şöyle denilmiştir: "Bir kimsenin mirasçısını miras hakkından yoksun etmek amacıyla, gerçekte bağışlamak istediği tapu sicilinde kayıtlı taşınmaz malı hakkında tapu sicil memuru önünde iradesini satış doğrultusunda açıklamış olduğunun gerçekleşmiş bulunması halinde, saklı pay sahibi olsun ya da olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılarının görünürdeki satış sözleşmesinin Borçlar Kanununun 18. maddesine dayanarak muvazaalı olduğunu ve gizli bağış sözleşmesinin de şekil koşulundan yoksun bulunduğunu ileri sürerek dava açabileceklerine."

Muvazaa davalarında görevli mahkeme hangisidir Muris (miras bırakan) muvazaası davalarında görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir. Bu davalarda yetkili mahkeme dava konusu yapılan taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir. Dava konusu yapılan taşınmaz sayısı birden çok ise ve bu taşınmazlar birbirlerinden farklı yargı yerlerinde bulunuyor ise taşınmazlardan herhangi birinin bulunduğu yer mahkemesi yetkili mahkeme olacaktır. Miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açabilirler.

PAY ORANINDA TESCİL

Davacılar hangi taleple nasıl dava açabilirler Davacılar dava konusu taşınmazlardaki davalı adına olan tapu kayıtlarının davacıların miras payı oranında iptali ile davacılar adına tescilini talep ederek dava açabilir. Dava açarken taşınmazların davalı tarafından 3. kişilere devrinin önlenmesi için mahkemeden ihtiyati tedbir kararı talep edilmesi yerinde olacaktır.

İspat yükü kime aittir Muvazaa iddiasına dayalı olarak açılan ve açılacak davalarda ispat yükü muvazaanın varlığını iddia eden tarafa aittir. Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 6'ncı maddesindeki "Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür" hükmü ve gerekse Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 1901 inci maddesindeki "İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir" hükmü uyarınca, mirasçıdan mal kaçırmanın hedeflendiğini ileri süren davacı taraf kanıtlamakla yükümlüdür.

Zamanaşımı veya hak düşürücü süre var mıdır Hayır yoktur. Muvazaa iddiasına dayalı davalar zamanaşımına ve hak düşürücü süreye tabi olmaksızın her zaman açılabilir. Bu durum yargısal uygulamalarla benimsenmiştir.

SGK MAAŞI İÇİN BOŞANMIŞ GİBİ YAPMAK
"Evet öyle. Hukuki tabiri de 'mutlak muvazaa'dır. Gerçekte hiç yapılmayacak bir işlemin yapılmış gibi gösterilmesidir. Bir gizli, bir de göstermelikgörünürdeki işlem vardır. Eşlerden birinin babasının maaşını alması için boşanmaları ama aynı evde yaşamaya devam etmeleridir. Bu durum Sosyal Güvenlik Kurumu'nca tespit edildiğinde haksız yere alınan maaşlar faizi ile geri talep edilir. Ayrıca ilgilisine cezai soruşturma başlatılır."

MEVCUT ŞARJ ÜNİTESİNE İZİN GEREKİYOR MU
SİTELERDEKİ elektrik şarj istasyonlarına ilişkin yazımın arkasından okurlarımdan mevcut şarj istasyonlarına ilişkin birçok soru geldi. Okurum S.G.'nin birçok okurumun merak ettiklerini özetleyen sorusu şöyle: "Sitemizin bana ait otopark yerine ... firmasına fatura karşılığı şarj ünitesi taktırdım. Gelip ölçüm yaptılar, uygun olan kilowatta cihazı bağladılar. İki seneyi geçti kullanıyorum. Malum yangın faciasından sonra site yönetimi bu konuda elektrik idaresinden izin alınması gerektiğini yazdı. Mail gönderdim ve aldığım cevaba göre izin gerekli ya da değil ifade edilmeden yetkili fen kişisine başvuru yapmam gerektiği belirtildi. Başvurdum ve faturamı istediler, gönderdim. Verdikleri cevaba göre, elektrik gücüm yeterliymiş ve bir işlem yapmam gerekmiyormuş. Ben şimdi nasıl elektrik idaresinden onay alabilirim ki Onaysızlık alamıyorum. Onay alınması gerekiyor ise niye bağlandı Mevzuatta boşluk olduğunu düşünüyorum. Nasıl bir yol izlemem gerekir"