Trafik kazasında kusur sizde olmasa bile aracınız artık 'hasar kaydı' taşıyor ve artık aynı fiyatı etmiyor. İşte bu fark 'araç değer kaybı' olarak tanımlanıyor ve kusurlu tarafın sigorta şirketinden talep edilebiliyor. Bu zorlu süreçte yenilikler var.

YILLARDIR hem vatandaş hem sigorta şirketleri hem de avukatlar için en tartışmalı, en karmaşık alanlardan biriydi. Eksper raporu ayrı, bilirkişi raporu ayrı, sigorta şirketinin değerlendirmesi bambaşka... Aynı kazada iki farklı eksperin hesapladığı değer kaybının arasında bile bazen uçurum olabiliyordu. Bu nedenle hem Sigorta Tahkim Komisyonu hem mahkemeler binlerce dosyayla doluyor, süreç yıllarca uzayabiliyordu.

SEDDK'DAN KRİTİK ADIM

Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK), 10 Kasım'da yayımladığı 2025/25 sayılı genelgeyle kritik bir adım attı. 'Değer Kaybı Ekspertiz Raporu Şablonu' tamamen yenilendi ve zorunlu hale getirildi. Bu sadece teknik bir düzenleme değil; sürücülerin hayatını doğrudan etkileyen bir dönüşüm. Neden önemli Çünkü eksper raporları birbirini tutacak. Yeni düzenlemenin en kritik tarafı eksperlerin eski şablonları kullanamayacak olması. Tüm değer kaybı raporları tek ve standart bir formatta hazırlanacak.

Yeni şablonda aracın marka, model, yıl, kilometre ve rayiç değeri, değişen veya onarılan parçalar, boya işlemleri, kaza tipi, onarım sonrası değer, ayrıntılı biçimde ve tek bir düzende yer alacak. Yani eksper tarafından hazırlanan her rapor; aracın tüm teknik bilgilerini, kilometre ve rayiç değerini, değişen ve tamir edilen parçaları, boya-onarım detaylarını, kazanın niteliğini, hasarın araç değerine etkisini aynı sistematikle ortaya koymak zorunda olacak. Büyük farklar önlenecek.

TARTIŞMALI 'FORMÜL' ARTIK YOK

Ama asıl büyük değişim hesaplama yönteminde. Bir dönem değer kaybı hesaplamaları 'formüle dayalı yöntemlerle' yapılıyordu. O formüller kazanın tipi, aracın yaşı, kilometresi gibi parametreleri çarpanlarla ifade ediyor, fakat çoğu zaman gerçek piyasa değerini yansıtmıyordu. Bu nedenle vatandaşın aldığı değer kaybı tazminatı ya çok düşük kalıyor ya da sigorta şirketleriyle uzun süreli uyuşmazlıklara yol açıyordu. 'Formüle dayalı yöntem' sürücüler ve avukatlar tarafından en çok eleştirilen konuydu. Üstelik Anayasa Mahkemesi bu yöntemin hukuki dayanağını tartışmalı bulmuştu. İşte bu formül yeni genelgeyle birlikte kaldırıldı. Yeni şablondan tamamen çıkarıldı.

DEĞER KAYBI PİYASA RAYİCİNE GÖRE HESAPLANACAK

YENİ genelgeyi Tekirdağ Barosu Avukatı Ergün Vardar'la konuştum: "Yıllardır tartışılan ve hukuki zemini zayıf olan formüle dayalı hesaplama yöntemi artık yok. Bu, hem tüketici hem de sigorta sektörü açısından çok önemli bir değişiklik. Artık değer kaybı, kazadan önceki ve sonraki piyasa rayici karşılaştırılarak hesaplanacak.

ŞABLON ZORUNLU

Piyasa rayici de Türkiye Sigorta Birliği (TSB) ve Sigorta Eksperleri İcra Komitesi (SEİK) listelerine göre belirlenecek. Yeni dönemde araç rayiç değerinin tespiti için tek kriter olarak eksperin kanaati dikkate alınmayacak. TSB Kasko Değer Listesi, SEİK Değer Listesi, online ikinci el ilanları, piyasa verileri birlikte dikkate alınacak.