1900'lü yılların başında yeni dünyaya gelen bir bebek için "beklenen ömür süresi" 30, bilemediniz 40 yıl civarındaydı.

Bu rakam 2000'li yıllara girerken neredeyse 2 kat arttı, 70'li-80'li yıllara kadar çıktı. Bizde de durum aynı. Cumhuriyet'imizin kuruluş yıllarında ortalama 50-55 yıl olan bir Türk vatandaşının ömrü, bugün neredeyse 80'li yıllara yaklaşmış durumda. Ama bilelim ki bu sadece modern tıbbın ilaçlar, aşılar ve yeni teknolojiler sayesinde başardığı bir iş değildir. Su ve yiyecek hijyeni, kanalizasyon sistemleri, sosyal örgütlenmeler, ekonomide sağlanan farklı gelişmeler ve daha pek çok paydaşın da bu başarıda rolü var. Ve yine iyi bilelim ki ömürlerimiz uzayıp doğum oranları düştükçe hemen her ülkede ve bizim ülkemizde olduğu gibi toplumlar hızla yaşlanacaktır. Toplumdaki yaşlıların sayısı arttıkça da kronikdejeneratif hastalıklarla boğuşan yaşlıların sayısı çoğalacak, yaşlılık hastalıklarına ayrılan ekonomik kaynaklar ülkesel ve küresel ekonomilere inanılmaz maliyetler yükleyecektir. Bu nedenle "hastalanmadan" ya da "minimum hasarlı hastalar olarak" yaşlanmanın ve yaş almanın yollarını daha 40'lı-50'li yaşlarda araştırmak, bulmak ve uygulamak zorundayız.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Bana göre, bu iyi hayat yolculuğunun vazgeçilmez anahtarlarından biri "GEROSCİENCE" yani "YAŞLILIK BİLİMİ"dir. Zira "Neden, nasıl, hangi yanlışlarımız nedeniyle kötü yaşlanıyoruz, kronik hastalıkların kucağına niçin ve nasıl kolayca düşüyoruz, kronikyıkıcı hastalıkları nasıl yok edebilir ya da yönetebiliriz" gibi soruların yanıtları geroscience biliminde saklıdır.

Unutmayın, siz isteseniz de istemeseniz de bilimsel gelişmeler sizi 50-100 yıl önceki atalarınızdan daha uzun yaşatacak. Ömrünüzü sonlandıran nedenler ise genelde o atalarınızı hasta eden veba, çiçek, kolera, tüberküloz, sıtma gibi mikrobik hastalıklar olmayacak. Ölümlerin büyük bir kısmı şeker hastalığı, hipertansiyon, kalpbeyin damar hastalıkları, Alzheimer, obezite ve kanser gibi kronikyıkıcı hastalıklardan kaynaklanacak. Bu nedenle lütfen kendinize iyi hem de çok iyi bakın.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

BİR NOT

YAŞLANMANIN 10 BİYOBELİRTECİ

İLK 5

1- Kişiye özel ve detaylı biyokimyasalgenetik kan analizleri.

2- DNA metilasyonu epigenetik yaş testleri Horvath saati belirlemesi.

3- Bilişsel zihinsel ruhsal değerlendirmeler.

4- Fiziksel fizyolojik biyobelirteç testleri (mesela kavrama gücü testi).

5- Görüntüleme testi taramaları (mesela USG Doppler USG CT MRI PET taramaları).

İKİNCİ 5

1- Detaylı kişisel sağlık hikâyesi.

2- Detaylı genetik sorgulama ve değerlendirme.

3- Dikkatli bir fizik muayene.

4- Yaşam tarzı sorgulamaları (beslenme, uyku, egzersiz düzeyleri, iyi ve kötü alışkanlıklar).

5- Ruhsal duygusal yaşama ilişkin değerlendirmeler.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

UNUTMAYIN

YAŞLANMA HÜCREDEN BAŞLAR

Yaşlanmamızı tetikleyen her şey önce hücrelerimizi bozarak işe başlıyor. Bizi kötü yaşlandıran her şey öncelikle hücrelerimizi kötü yaşlandırarak yola çıkıyor. Yaşlı ve hasarlı hücrelerimizin sayısı arttıkça da yaşlanma hızımız artıyor, yaşlılık kalitemiz düşüyor ve çok geçmeden kronik hastalıklar bir bir kapımızı çalmaya başlıyor. Bu nedenle iyi yaşlanma hedefi için yola çıkarken ilk adımımız "İYİ GENLER