ŞU kesin: Kronik hastalıkların neredeyse tsunami boyutlarına varması, 60'ını 70'ini geçen her 2 kişiden birine neredeyse bir veya iki kronik hastalık teşhisinin konulması önümüzdeki yılların en önemli sağlık problemlerinden biri.

Sadece diyabete veya Alzheimer'a, yalnızca koroner kalp hastalıklarına, romatizmal problemlere veya kas ve kemik erimesine, obezite meselesine ya da farklı kanserlere harcanan rakamlar dikkate alındığında sorunun ekonomik açıdan da korkunç boyutlara ulaştığını anlamak mümkün. Zaten bu nedenle de günümüzün en önemli tartışma konularından biri "ömür uzatma" çalışmalarının yerini sağlıklı yaşamı geliştirme ve uzatmanın alması oldu, doğrusu da buydu. Peki, bu iş nasıl başarılacak, bu kilit nasıl açılacak

UNUTMAYIN

O KİLİT EPİGENETİK YAKLAŞIMDIR

Sağlıklı yaşam kilidini açacak en önemli anahtarlarından birinin "EPİGENETİK YAKLAŞIM" olduğu kesin. Zira sağlığı güçlendirmenin, kronik hastalıklardan korunmanın, "biyolojik yaşı korumaya veya azaltmaya çalışarak" kronik hastalıkların neredeyse tamamının riskini aynı anda azaltmanın yollarından biri de epigenetik yaklaşımdır. Eğer epigenetik uygulamaları daha net ve açık, daha kolay uygulanabilir ve daha yaygın hale getirebilirsek kronik hastalıklar nedeniyle kaybettiğimiz acılı ve kötü yılları yaşamayabilir, daha kaliteli ve uzun bir ömür sürme şansı yakalama imkânını daha kolay buluruz. Diğer taraftan bu yaklaşım aynı zamanda "daha az diz protezi, daha az kalp stenti, daha az bypass ameliyatı, daha az kronik hastalık ilacı kullanımı" anlamına da gelecek, hayatımızın daha güzel yanlarına harcayabileceğimiz mükemmel bir ekonomik kazanca da dönüşecektir.

BU RAKAMA DİKKAT

SADECE BİR YIL 38 MİLYON DOLAR

Dr. David Sinclair ve çalışma arkadaşları "yaşlanmanın yavaşlatılarak yaşam süresinin dünya ölçeğinde bir yıl uzatılmasının sağlık harcamalarında 38 trilyon dolar tasarruf sağlayacağını" hesapladılar. Bu rakam insanlık için daha iyi alanlara harcansa daha doğru olmaz mı Sözü daha fazla uzatmadan şu bilginin tekrar altını çizelim: Mademki kronik hastalıklarla mücadelenin en önemli anahtarlarından biri epigenetiktir, önümüzdeki yıllarda hepimizin -öncelikle de biz hekimlerin- epigenetik meselesine daha fazla kafa patlatması gerekiyor. Peki, epigenetik süreç nasıl yönetilecek Yanıt için sıradaki kutuya geçebilirsiniz...

David Sinclair

ÖNEMLİ

EPİGENETİĞİN ROCK YILDIZI: DNA METİLASYONU

DNA'mızdaki genetik materyalin önemini hepimiz biliyoruz. Genomun haritasını çıkardığımızda bu genetik materyalin yalnızca yüzde 2'sinin protein yapma talimatlarını içeren kodlar olduğunu da öğrendik. Geri kalan yüzde 98'lik bölümü ise ilk başta genetik bir malzeme yığını olarak düşündük. Ama daha sonra fark ettik ki bu "sözde önemsiz genler" aslında proteinlerimizi kodlayan o yüzde 2'lik genlere yardımcı güçlerdir. Diğer taraftan DNA'da oluşabilecek yeni ve farklı metil grupları -DNA METİLASYONU- ise muazzam protein ifadesi sonuçlarına yol açmaktadır. DNA'nın metilasyon süreçleri vücudumuzda her an her hücrede gerçekleşmektedir ve nefes alıp vermemiz kadar yaşamsaldır, önemlidir, gereklidir. Kısacası "EPİGENETİK İFADE" de DNA metilasyonu neredeyse bir "ROCK YILDIZI" gibidir. DNA'daki bu metillenme süreçlerinde de hayatımızın her alanında olduğu gibi "DOZ MESELESİ" hayati önemdedir. Aşırısı da (hipermetilasyon) yetersizi de (hipometilasyon) problemli, hatta tehlikelidir. Nedenine gelince...