ABD'de Gallup'un ağustos ayında gerçekleştirdiği anket ilginç sonuçlarıyla tartışma yarattı: Amerikalıların yalnızca yüzde 35'i üniversite diplomasının "çok önemli" olduğunu söylüyor; bu oran 2010'da yüzde 75 idi, 2019'da ise üniversite diplomasının "çok önemli"liği yüzde 53'e hızlı bir düşüş yaşadı.

Cumhuriyetçi partinin taraftarları arasında ise en büyük düşüş yaşanmış: Yüzde 20. Haberi duyuran The Specktator Index'in X hesabının altına yazılanlara bakıyorum. Biri şöyle diyor: Evet, insanlar uyanıyor. İş garantisi vermeyen bir kâğıt parçası için 100 bin dolar borç mu yapılır Üniversite her şeydir efsanesi yıkılıyor, çünkü insanlar YouTube, yapay zekâ, çeşitli deneyimler ve konferans salonlarında daha fazlasını öğrenebileceğini anladı.

YÜKSEK MALİYETLER

Bu önem kaybının nedenleri arasında, üniversite okumanın yüksek maliyeti geliyor. Yanıtlar arasında öne çıkan nedenlerden biri de üniversite diplomasının kişiye bir beceri kazandıracağı konusunda yoğun şüpheler.

Başka da var: Alternatif öğrenim seçeneklerinin kalitesine olan güvenin artışı: Meslek becerileri, çevrimiçi öğrenme, sertifikalar. Üniversite diplomaları edinmek için harcanan paranın okul sonrası ekonomik getirisini karşılamayacağı endişesi... Biri bir grafik paylaşmış: 1970'ten 2023'e kadar ABD'deki üniversite harçları ve ücretlerinin genel enflasyona kıyasla hızla artışı.

Şöyle bir inanç da etkili: "Beş yıl içinde tüm kolejler ve üniversiteler kapatılacak. Yapay zekâ herkesin işini elinden almışken kimin diplomaya ihtiyacı var ki"

Fakat bir başka görüş: "Bence üniversitenin sosyal yönü hâlâ değerli. Partilere katılmak, yeni ve farklı insanlarla tanışmak, sorumluluk öğrenmek, anne babadan bağımsız olmak ve belki de tutkularını keşfetmek için ne kadar para ödemek istediğin sana kalmış."

BU BİZİM DE DERDİMİZ

Evet Türkiye'de de bu eğilim var. Bu yıl 53 bin 500 kontenjan boş kalmış.

Devlet üniversiteleri programları daha çok dolarken vakıf üniversiteleri genel doluluk oranı yüzde 75'lerde kalmış.

Kazandığı halde kayıt yaptırmayanların sayısı da artıyor: son 7 yılda 751 bini aşkın öğrenci kayıt yaptırmamış.

210 üniversite sayısı, üniversite okumayı sıradanlaştırmış durumda. Belirli üniversiteler dışında kalite yerlerde sürünüyor.

İktidarın 23 yıllık üniversite eğitimi pratiği, hem öğrenci hem üniversite sayısal artışına odaklı gerçekleşti.

DEVLETE GİRİŞ KALİTESİZLEŞTİ

Devlet memuru olmak için üniversite mezunu olmak gerekli. Diploma almak kolaylaşınca, iktidarın tercini kolay üniversite bitirmiş eş dost akraba tanıdık tavsiye edilmiş kişileri devlete doldurmak oldu. Yazılıda pekiyisin ama mülakat denen eleme sisteminde popona tekmeyi yapıştırıyorlar. Bunu kabul edemeyip intihar eden gençler de var.