Geçen hafta Azerbaycan-Gürcistan sınırında düşen askeri uçağımızla ilgili bir tanımı düzeltelim. Bu uçak, "kargo uçağı" olarak tanımlanmaz, uçağın Türk ordusundaki adı hafif taktik nakliye (ulaştırma) uçağıdır.

C-160, Türk Hava Kuvvetleri'nin emektar ve çok yönlü yük beygirlerinden biridir. Envanterde çoğunlukla C-130B/E modelleri bulunmaktadır. Türkiye'nin İngiltere'den 12 adet C-130J Super Hercules tedarik etme süreci devam etmektedir. Taktik görevlerde, hava indirme, arama kurtarma ve insani yardım görevlerinde kullanılır. Yaklaşık yirmi ton yük veya 90 asker taşıyabilir. Uçakların ömrünü uzatmak ve kabiliyetlerini artırmak için Erciyes Projesi kapsamında modernize edilmektedir.

Bu uçağın daha büyüğü C160 Transall'dır ancak envanterden kaldırılmıştır. Onun yerine şimdi Airbus A400M Atlas vardır. Stratejik nakliye uçağıdır. Askerler kendi aralarında ona "Koca Yusuf" adını vermişlerdir. Her ikisi de tank nakledebilir.

HAVA ARALARININ BAKIMI

Envanterdeki nakliye uçaklarının daha küçüğü ve üçüncüsü CASA CN-235 hafif nakliye ve özel görev uçağıdır. Daha küçük ölçekli ve kısa mesafeli nakliye görevleri için kullanılır. 25 yıl önce TUSAŞ (TAI) tesislerinde lisans altında üretilmeye başlanmış olan uçaktır. Yaklaşık altı ton kargo veya 50 asker (bir piyade takımı) taşıyabilir. Bu arada "sayın tek adam"ın gittiği yurtdışı gezilerinde gidilen ülkeye makam aracını da nakleden uçaklardır. Uçakların özetini yaptıktan sonra gelelim 20 şehit verdiğimiz kaza olayına. Daha uçağın kara kutusu bulunmadan, içinde kaç kişi olduğu tam öğrenilmeden yüzlerce şüphe, yüzlerce yorum, yüzlerce dedikodu yapılmıştır. Bu ne yazık ki medyada bir alışkanlık haline geldi.

Bakım esnasında iyi sıkılmamış bir somun, titreşim etkisiyle yerinden çıkabilir ve zincirleme olarak motor ya da aktarma organlarından birinin yerinden sökülmesiyle kazaya neden olabilir. Hava araçlarına sahip olmaktan önce daha önemli şeylere sahip olmak gerekiyor. Her cins hava aracı bakım sistemleriyle birlikte satın alınır. Pahalı olmasının nedenlerinden biri de budur.

ULUSAL GÜ UNSURLARI

Yolcunun değeri pilotun değerinden daha yüce ise pilotun değeri de nasıl uçağın değerinden daha önemliyse, bakım personelinin yetiştirilip eğitilmesi de o kadar önemlidir ve bu değerlerin hepsi bir kişinin değil "yetkin aklın" ortak kararıyla oluşur. Havacılık, denizcilikten daha karmaşık, daha dikkat ve para isteyen bir sektördür. Hele hava araçları savaş ve doğal felaketlerde kullanılmak için üretilmişse görevi sürdürülebilirlik maliyeti daha da yükselir.

Artık bir ordunun gücü eskisi gibi kara gücü miktarıyla değil hava gücü unsurunun kalitesiyle ölçülmektedir. Bu konuda Amerikan Hava Kuvvetleri dünyada liderliği elinde tutmaktadır. Maddi gücünüz kaliteyi, kaliteniz de maddi gücünüzü besler. Bu döngü böyle devam eder. Kısaca ekonomik gücünüz ulusal güç unsurlarının başında gelir. Ekonomik gücünüz yoksa moral gücünüz, askeri gücünüz, kültürel gücünüz de yoktur.