İkinci kez başkan seçilen Trump'ın "ABD'yi yeniden en büyük devlet ve en büyük ekonomi yapma" politikasını izlemek istediği bütün dünyada biliniyor.

Beyaz Saray'da 20 Ocak 2025'te görevi devralan Trump hızlı bir başlangıç yaptı. Yüzlerce yeni kararnameye imza attı. Ayrıca geçen hafta İsviçre'nin Davos kentinde düzenlenen "Dünya Ekonomik Forumu"na video konferans yöntemiyle bağlanarak konuştu; böylece göreve başladıktan sonra ilk uluslararası konuşmasını yaptı. Trump'ın temel politikalarını belirten bu konuşmayı Cumhuriyet okuyucuları için özetlemek istedik.

ABD'YE YATIRIM YAPIN

1. Konuşmanın temelinde ticaret öncelik taşıyor... Avrupa'daki şirketlerin, ABD'de fabrikalar kurarak üretime geçmeleri isteniyor. Trump şöyle diyor: "Gelin ürününüzü Amerika'da üretin, biz de size dünyadaki tüm uluslar arasında en düşük vergileri sunalım. Bunu yapmazsanız gümrük vergisi ödemek zorunda kalırsınız". Trump, ABD içinde üretim yapan şirketlerin yüzde 21'den yüzde 15'e düşecek kurumlar vergisi indiriminden yararlanacağını, bunun da dünyanın en güçlü ülkeleri arasında "açık ara en düşük vergi oranı" olacağını ileriye sürdü.

'AB İLE TİCARET POLİTİKALARI ADALETSİZ'

2. Trump, AB'nin ticaret politikalarının adaletsiz olduğunu belirtti ve AB'yi "Amerika mallarına adaletsiz davranmakla" suçladı. Şöyle diyor: "AB bizim ürettiğimiz tarım ürünlerimizi almıyor, bizim ürettiğimiz arabalarımızı almıyor buna karşılık Amerika'ya milyonlarca araba gönderiyor".

Trump bunu dengesiz bir ticaret ilişkisi olarak tanımladı ve bu durumdan Avrupa'nın gümrük tarifelerini ve kısıtlamalarını sorumlu tuttu. Trump aradaki tarife anlaşmazlıklarını yineledi ve yeni bir ABD-AB ticaret çatışmasının ufukta olabileceğinin işaretini verdi.

NATO

3. Trump konuşmasının NATO ile ilgili bölümünde de önemli noktalara değindi. Trump bu konuda tartışmalı bir talepte bulunarak NATO üyelerinin daha fazla mali katkı sağlamalarını istedi.

NATO'ya üye olan devletler GSYİH'lerinin en az yüzde 2'sini savunmaya ayırmayı taahhüt ediyorlar. Trump bunun yetersiz olduğunu ileriye sürüyor. Trump, "Tüm NATO ülkelerinden savunma harcamalarını GSYİH'nin yüzde 5'ine çıkarmalarını istiyor. Bunun aslında yıllar önce olması gereken bir oran olduğunu belirtiyor.

PETROL FİYATLARI DÜŞMELİ

4. Trump'ın konuşmasında önemli olan bir konu da petrol fiyatlarını Ukrayna'daki savaşla ilişkilendirmesidir. Trump; "Eğer petrol fiyatları düşerse, Rusya-Ukrayna savaşı derhal sona erer" diyor. Bunun nedeni nedir Trump, yüksek enerji gelirlerinin Moskova'nın askeri operasyonlarını sürdürmesine olanak sağladığını savunuyor.

Bu konuda Suudi Arabistan ve OPEC'e de petrol fiyatlarını düşürmeleri için baskı yapacağını belirten Trump, askeri yardımdan ziyade ekonomik önlemlerin RusyaUkrayna çatışmasını sona erdireceğini, bunun temel ve anahtar bir politika olacağını belirtiyor.

6 AY İÇİNDE ANLAŞMA

5. ABD Başkanı Trump, Ukrayna'daki savaşı sona erdirmek için Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmek istediğini de söyledi.

Trump, savaşın sona erdirilmesini kendi dış politikasındaki önceliklerinden biri olarak tanımladı ve bu konuda altı ay içinde bir anlaşma yapmayı hedeflediğini ve bu konuda sürecin başladığını da kaydetti. Rusya'nın barış müzakerelerine yanaşmaması durumunda, yeni yaptırımlar ve tarifeler uygulayacağını belirten Trump, bu konuda sert bir davranış sergiledi.

NÜKLEER SİLAHSIZLANMA

6. Trump konuşmasında "nükleer silahlanma" üzerinde de durdu. Dış politika yorumcuları Trump'ın Rusya ve Çin ile nükleer silahların azaltılması yönünde çalışmaya istekli olduğunu belirtiyorlar.