Toplumu dönüştürmenin yolu - Cengiz Karahan

Eğitim öğretimin toplum için önemini, dünya üzerinde bulunan bütün organize devletler bilmektedir. Eğitimin içeriği ve kapsayıcılığı; "mülkiyet edinme, artı değer yaratma, paylaşımı dengeleme" gibi kavramların "modern devlet" oluşumuyla toplum yaşamına girmesiyle artmıştır. Eğitim öğretim, gelecek nesiller için; yazılı kültürün ve geçmişte yaşanan tarihin de uygarlık kalıtıdır. Böyle olduğunu tarihi bulgulardan ve arkeolojik kazılardan biliyoruz.

DEVRİM KANUNU

Eğitim öğretimin gerekliliği ve "nasıl yapılması" gerektiği hakkında birçok bilim insanının söylediği yüzlerce özlü söz vardır. Ama bunlardan en anlamlısını, bu ülkenin kurucusu Atatürk söylemiştir: "Eğitimdir ki bir milleti ya özgür, bağımsız, şanlı, yüksek bir toplum halinde yaşatır ya da esaret ve sefalete terk eder."

Eğitim öğretim hakkında yukarıdaki veciz sözü söyleyen Atatürk, 3 Mart 1924 tarihinde Tevhidi Tedrisat Kanunu'nu (Eğitim ve Öğretimin Birleştirilmesi Kanunu) Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin de onayı ile kabul etmiştir. Kabul edilen ve uygulamaya koyulan bu devrim kanunu ile bundan sonra Türkiye Cumhuriyeti'nde uygulanacak eğitim sisteminin laik ve modern eğitim olarak uygulanmasını ve merkezi hükümet tarafından uygulanıp, denetlenmesini amaçlamıştır. Bu kanunla, eğitim öğretimdeki iki başlılık ortadan kaldırılmış, ülkedeki bütün okullar Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlanmıştır.

LAİK, BİLİMSEL EĞİTIM

430 sayılı Eğitim Öğretimin Birleştirilmesi Kanunu ile;

- Dini eğitim veren okullar (medreseler) ve diğer geleneksel eğitim kurumları kapatılarak eğitim öğretim tek çatı altında toplandı.

- Dini eğitimin yerini laik ve bilimsel temellere dayanan eğitim öğretim aldı.

- Batılı eğitim anlayışına (çağdaş uygarlık) uygun müfredat öğretim metotları benimsendi uygulandı.

- Karma eğitim zorunlu kılınarak kız ve erkeklerin bir arada okumaları sağlandı. Kızların kadınların eğitim haklarını kullanmaları kolaylaştırıldı.

Anayasamızın 24. ve 42. maddeleri ile 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nun 2. ve 10'cu maddeleri, Türkiye Cumhuriyeti okullarında uygulanan eğitim öğretimin; Atatürk ilke ve devrimlerine bağlı olarak, laik ve bilimsel eğitim öğretim uygulanmasını emreder.