Tek kişilik koğuş mu, tecrit mi - Av. Bülent Yücetürk

Geçtiğimiz günlerde, Silivri Cezaevi'nde tutuklu bulunan Aykut Erdoğdu ve Ceyhan Belediye Başkanı Kadir Aydar'ı ziyaret ettim. Ziyaret sırasında her iki ismin de tek kişilik koğuşlarda tutulduğunu öğrendiğimde, bu durumu kamuoyuyla paylaşmanın bir sorumluluk olduğuna inandım.

Çünkü mesele yalnızca iki kişinin cezaevi koşulları değil; daha büyük bir adalet sorunu ile karşı karşıyayız.

TUTUKLULUK CEZA DEĞİL TEDBİRDİR

Ceza yargılamasında kesinleşmiş bir hüküm olmadan, bir kişinin yalnızca dört duvar arasında tutulması, onun özgürlüğünü değil, aynı zamanda ruhsal bütünlüğünü de hedef almak anlamına gelir. Oysa hukuk sistemimizde tutukluluk bir cezalandırma yöntemi değil, sadece bir önlemdir. Unutmayalım ki yargılaması süren herkes masum kabul edilir. Bu nedenle hüküm verilmemiş bir kişiyi tek kişilik bir odaya kapatmak, insan onurunu zedeleyen ağır bir uygulamadır.

Eğer bir kişi tek kişilik bir odada kalıyor ancak;

- Diğer mahpuslarla hiçbir temasta bulunamıyor,

- Ortak alanlara çıkarılmıyor, - Günde 23 saat kapalı bir alanda tutuluyorsa,

bu uygulamanın adı artık "tek kişilik koğuş" değil, tecrittir.

Ve tecrit, yalnızca bir izolasyon değil, insanı psikolojik olarak çökerten sistematik bir baskı aracıdır.

ULUSLARARASI HUKUK NE DİYOR

Birleşmiş Milletler'in Mandela Kuralları, 15 günü aşan izolasyonları "uzun süreli tecrit" olarak tanımlar ve bunun insan psikolojisi üzerindeki etkilerini "işkenceye benzer bir muamele" olarak niteler.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi de benzer biçimde bu tür uygulamaları, "insanlık dışı ve aşağılayıcı muamele" olarak değerlendirmektedir. Türkiye'nin taraf olduğu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne göre böyle bir muamele, hiçbir koşulda kabul edilemez.

YASAL DAYANAK NE

Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Tüzük'e göre, ancak;

- Güvenlik riski oluşturanlar,

- Kaçma tehlikesi bulunanlar,