‘Dönen dönsün ben dönmezem yolumdan’ - Prof. Dr. Ülkü Sarıtaş

Başlığa aldığımız bu özlü söz bize ait değil, günümüzden 500 yıl önce yaşamış ozan ve düşünür Pir Sultan Abdal, idama giderken söylemiş. Fikir ve düşünce özgürlüğünün suç sayıldığı günümüzde ne kadar da anlamlı. Devam eder ozan şu dizelerle:

"Koyun beni hak aşkına yanayım

Dönen dönsün ben dönmezem yolumdan

Yolumdan dönüp mahrum mu kalayım

Dönen dönsün ben dönmezem yolumdan."

Fikir ve düşünce insanın en temel bilişsel özelliğidir ve olabildiğince özgür ifade edilebilmelidir, hakarete ve nefret söylemine varmadan, şiddete yol açmadan. Mahrum kaldığında bunlardan ne anlamı olur ki yaşamanın Tarihteki başarılar, yeni buluşlar, sanattaki gelişmeler hep özgür düşüncenin ürünleridir. Düşünemeyen bireylerin oluşturduğu toplumlar her alanda geri kalmaya mahkûmdur. Düşünme sonucu üretilen fikirler yazıyla, sanatın her dalıyla ve konuşarak ifade edil(e) mediği ve paylaşıl(a)madığı sürece toplumsal katkı sağlaması olanaksızdır.

Ne yazık ki tarih boyunca ve günümüzde düşünceleri ifade özgürlüğü sürekli kısıtlanmakta ve baskı altına alınmaktadır. Bu durum zaman zaman fikir sahibinin de kendisini kısıtlamasına yani otosansüre yol açarak yolundan döndürmektedir. Yolundan dönmeyenler ise bu ilkeli duruşlarının bedelini canları ile ödemektedirler çoğu kez. Tarihte sayısız örneği vardır yolundan dönmediği için, "enelhak" dediği için hapislerde çürüyenlerin, yoksulluk içinde ölenlerin, darağaçlarında can verenlerin, yakılanların... İşte Pir Sultan, işte Nesimi ve Hallac-ı Mansur, işte Giordano Bruno yakın tarihimizden işte Rıfat Ilgaz ve Aziz Nesin...

CUMHURİYET KAZANIMLARI

Bugün neler oluyor diye baktığımızda ekranı karartılan televizyon kanalları, "zülfüyâre" dokunup ekran kararmasın diye sözlerini dikkatli seçmeye çalışan sunucular, hemen her gün gözaltına alınan gazeteciler, "zülfüyâre" dokunup hakkında dava açılan yöneticiler, sanatçılar ve hatta sıradan vatandaşlar.... İ