Birlikte yaşayabiliriz - Prof. Dr. Çağatay Güler

Sokak köpekleri sorunu insan nedenli bir sorundur. Bu konunun çözümü kamu güvenliğini, hayvanların refahını ve toplum uyumunu sağlayan dengeli bir yaklaşım gerektirir. Merkezi bütçe kaynağı olmadan birilerine havale edilerek çözülemez. Bireysel önlemleri, toplumsal katılımı, uzun vadeli stratejileri ve etkili şehir planlamasını içeren çok yönlü bir yaklaşımla, sokak köpeklerinin varlığını insanca ve güvenli bir şekilde yönetmek mümkündür. Köpek nüfusunun insanca denetimi yakala-kısırlaştır-sal yöntemidir. Salmanın amacı uyum sağlamış olanların yerine bölgeyi yeni ve uyumsuz olanların doldurmasını önlemektir. Kamuoyunu bilinçlendirilmelidir. Toplum bireyleri sokak köpekleriyle güvenli bir şekilde nasıl bir arada yaşayabilecekleri konusunda eğitilmelidir. Sokak köpeği topluluklarının izlenmesi ve yönetilmesinde toplumun katılımı şarttır.

Sokak köpeklerini bireysel olarak beslememelidir, bu davranış onları geri dönmeye özendirir ve insan gıda kaynaklarına bağımlı kılar. Bir başıboş köpeğin saldırgan davranışlar sergilemesi durumunda yetkililer bilgilendirilmelidir. Sokak köpekleriyle ilgili bildirimlerde erişim kolaylaştırılmalı, hayvan kontrol hizmetleri hızla yanıt verebilecek biçimde güçlendirilmelidir.

ÇÖZÜM YOLLARI

Sokak köpeği topluluklarını yönetmek ve izlemek için nüfusun yoğun olduğu bölgelerden uzakta, belirli besleme ve bakım alanları oluşturulmalıdır. Bu hayvanlar kuduz ve diğer hastalıklara karşı düzenli olarak aşılanmalı, hayvanlardan insanlara bulaşabilen hastalıkların yayılmasını önlemek için sağlık kontrolleri yapılmalıdır.

Uzun vadeli çözümlerin başında erkek ve dişi köpeklerin kısırlaştırılması gelmektedir. Bu uygulama becerisi veteriner ve veteriner sağlık memurlarının eğitiminde daha ilk yıllarda kazandırılmalıdır. Büyük ölçekli kısırlaştırma kampanyalarında hayvan refahı kuruluşlarıyla işbirliği yapılmalıdır. Zorunlu kısırlaştırma ve mikroçip takma dahil olmak üzere sorumlu evcil hayvan sahipliğine yönelik politikalar geliştirilerek uygulanmalıdır.

Terk etme eylemi ve hayvanlara yönelik zulme karşı çıkarılmış yasalar tam olarak uygulanmalıdır. Sokak köpekleri için barınak ve esenlendirme (rehabilitasyon) merkezleri kurulmalıdır. Barınaklar ilkel toplama kampları haline getirilmemelidir. Belediyelere barınak kurdurup uygun eleman almaları kısıtlanırsa amacına ulaşmaz. Barınaklar ve kurtarma örgütleri aracılığıyla başıboş köpeklerin sahiplenilmesi özendirilmelidir.Sahiplenmeyi kolaylaştıracak özendirmeler getirilmelidir. Hayvanlar yeni sahiplerine kısırlaştırılarak ve çipleri takılarak verilmelidir. Evlerde aşılamayı sağlayacak gezici birimler erişim kolaylığı açısından önemlidir. Sahiplenilme şanslarını artırmak için bu hayvanlara eğitim ve davranış tedavisi sağlanmalıdır. İlgili meslek mensupları bu konuda bilgi ve beceri sahibi olarak mezun olmalıdır.