YIL BİTMDEN EMEKLİ YÜZDE 35 KÂRDA

Emekliliğini ertelemeyi isteyenler bir daha düşünsün. Bu yıl emekli olacaklar için 2023'ün enflasyon ve maaş zamları dikkate alınacağı için ocakta başvuranlar 35 kayıp yaşayabilir.

Emekli olmaya hak kazanmış kişilerin aralık ayında emekli olması ile ocak ayında emekli olması arasında fark var. Emekli aylığı hesaplama sistemi nedeniyle her yıl bu farklılık oluşuyor. Ancak bu yıl 2023 yılı TÜFE'sinin ve bu yılki ocak ve temmuz ayı emekli maaşı zam oranlarının yüksekliği nedeniyle aralık ile ocak arasındaki maaş farkının yüzde 35'i bulması bekleniyor. Bu fark nereden kaynaklanıyor, 2-3 yıl daha çalışmayı düşünenler ellerini çabuk tutmalı mı

AYLIK NASIL HESAPLANIYOR

SSK ve Bağ-Kur'lular için emekli aylıkları; 1999 öncesinde gösterge tablosuna göre, 1999 sonrası ise ödenen primlerin güncelleme katsayısı ile bugüne getirilmesi ve aylık bağlama oranı ile çarpılması şeklinde hesaplanıyor. Yıl içerisinde emeklilik talebinde bulunan kişilerin ödediği primler bugüne getirilirken bir önceki yılın güncelleme katsayısı kullanılıyor ve talepte bulunulan ocak ayına primler getirilip aylık bağlama oranına göre hesaplama yapılıyor. Örneğin 2024 yılı içerisinde emeklilik talebinde bulunanlar için 2023 yılının güncelleme katsayısı, 2025 yılında bulunanların primleri ise bugüne getirilirken 2024 yılının güncelleme katsayısı kullanılıyor.

KAMU İŞÇİSİ İÇİN FARKLI

SSK ve Bağ-Kur'lular için yıl, 1 Ocak ila 31 Aralık arasını ifade ederken kamu işçileri için ise yıl 15 Ocak ila sonraki yılın 14 Ocak arası dönemi ifade ediyor. Bu nedenle yıl bitmeden dilekçe vermek konusunda SSK ve Bağ-Kur'lular için yılın son günü 31 Aralık 2024 iken, kamu işçileri için yılın son günü 14 Ocak 2025.

KATSAYI NASIL BELİRLENİYOR

Güncelleme katsayısı bir önceki yılın yıllık enflasyonu yani TÜFE'si ve büyüme oranının yüzde 30'u üzerinden hesaplanıyor. Dolayısıyla 2024 yılı içerisinde emeklilik isleteyenlerin primleri; 2023 yılının yıllık TÜFE'si olan yüzde 64.7 ve büyüme oranı olan yüzde 4,5 üzerinden hesaplanan yüzde 66.1 güncelleme katsayısı ile 2024 yılının ocak ayına getiriliyor. Daha sonra önce ocak ve temmuz zamları kümülatif olarak yüzde 86 oranında uygulanıyor. 2025 yılında aylık tahsis talebinde bulunacak kişilerin primleri ise; 2024 yılının yıllık TÜFE'si ve büyüme oranı üzerinden hesaplanacak ve yalnızca 2025 yılı ocak ayı zammı uygulanacak. Şu an için 2024 yılının yıllık TÜFE'si için net bir rakam vermek mümkün değil. Ancak OVP'deki hedefler tutarsa yıllık enflasyon yüzde 38 oranında gerçekleşecek. Büyüme oranı da beklendiği gibi yüzde 4 olursa 2024 yılının güncelleme katsayısı yüzde 39.2 olacak. Dolayısıyla 2025 yılında aylık tahsis talebinde bulunan kişiler hem 2023 yılındaki yüksek enflasyon nedeniyle yüksek hesaplanan güncelleme katsayısından hem de yüksek ocak ve temmuz zammından mahrum olacaklar.

FARK NE KADAR OLUYOR

İşte hem güncelleme katsayısına etki eden yüksek enflasyon hem de ocak ve temmuz aylarında emekli aylıklarına yapılan yüksek oranlı zamlar nedeniyle bu yıl her yıldakinden çok daha yüksek bir farklılık söz konusu. Örneğin en alt düzeyden prim ödemiş bir kişi yıl bitmeden dilekçe verip aylık talebinde bulunursa 15.796 TL aylığa hak kazanacakken yıl bittikten sonra dilekçe vermesi halinde hak edeceği aylık rakamı 11.638 TL'ye kadar düşecek. Bu da yüzde 35 daha düşük aylık anlamına gelecek. Bu nedenle pek çok kişi kafasında emekliliği düşünmezken bu kadar yüksek fark olması nedeniyle emekli olmayı düşünmeye başladı.