EMEKLİLİKTE BİR YILIN BEDELİ

Bu yıl emekli olacakların maaşlarındaki kayıp geçtiğimiz yılki gibi yüzde 30'ları bulmasa da, ömür boyu alınacak maaşta yüzde 5-6'ya varan fark yaratabiliyor.

Emeklilik çalışanların hayatının en kritik dönemeçlerinden biridir. Çalışma hayatı boyunca ödenen primlerin, uzun yıllar verilen emeğin karşılığı olarak bağlanan emekli aylığı, sadece ekonomik değil aynı zamanda psikolojik ve sosyal bir güvence anlamına gelir. Bu nedenle emekli olmayı düşünen her çalışan için en temel sorulardan biri, "Ne zaman emekli olmalıyım" sorusudur.

NASIL HESAPLANIYOR

Son günlerde bu soru emekli aylığındaki farklılık nedeniyle daha sık sorulmaya başlandı: "2025'te mi emekli olayım, yoksa 2026'yı mı bekleyeyim". Bir yıl erken ya da geç emekli olmak, ömür boyu alınacak emekli maaşında ciddi farklar doğurabiliyor. İşte bu nedenle "emeklilikte bir yılın bedeli" başlığı abartılmış ve yazı daha fazla okunsun diye atılmış bir başlık değil. Diğer yandan geçtiğimiz yıl yaşanan yüzde 32'lik kayıp bu yıl da aynı oranda kayıp yaşanır mı sorusunu akıllara getiriyor. Bu nedenle borçlanma ile erken emekliliğin yolları aranmaya başlandı bile. Emekli aylığının nasıl hesaplandığını bilmek, 2025'te ya da 2026'da emekli olmak nedeniyle oluşan aylık farkının neden ortaya çıktığını bilmek açısından önemli. Emekli aylıkları hesaplanırken üç temel parametre var. İlki aylık bağlama oranı (ABO). Her prim günü, emekli aylığınızı artırıyor. İkinci parametre ise prime esas kazanç. SGK'ya bildirilen kazancınız ne kadar yüksekse, maaşınıza etkisi de o kadar büyük oluyor. Üçüncü ve en kritik parametre ise güncelleme katsayısı. Bu katsayı, her yılın TÜFE oranı ile ekonomik büyüme oranını esas alıyor. İşte farkı yaratan da bu katsayı oluyor.

FARK KATSAYIDAN

Güncelleme katsayısı, emekli olacak kişinin talep tarihinden önceki yılın enflasyon ve büyüme rakamına göre belli oluyor. Talep tarihine göre de güncelleme katsayısı değişiyor. 2025 yılı içerisinde aylık talebinde bulunan işçiye 2024 yılının güncelleme katsayısı ile hesaplanan aylığı bağlanıyor. 2026 yılında talepte bulunacak işçiye ise 2025 yılının güncelleme katsayısı kullanılarak aylık bağlanacak.

BİR GÜN HESABI DEĞİŞTİRİYOR

2025 yılı içerisinde emekli olacaklara 2024 yılının güncelleme katsayısı kullanılarak hesaplanan aylıkları bağlanacak. Örneğin 2025 yılı Ağustos ayında emekli aylığı talebinde bulunan bir işçiye aylıklar 2024 yılının güncelleme katsayısı ile 2025 yılının Ocak ayına getirildi. Bu tutara yüzde 15,75'lik ocak zammı ile yüzde 16,67'lik temmuz zammı uygulanarak aylık bağlandı. 2026 yılı Ocak ayında emekli olacak bir kişiye ise hesaplanan aylıkları 2025 yılının güncelleme katsayısı ile bağlanacak ve yalnızca Ocak 2025 zammı uygulanacak. İşte hem güncelleme katsayısının 2025 yılındaki enflasyonun 2024 yılına göre daha düşük olması nedeniyle az olması, hem de 2025 yılındaki yüksek zam oranlarından faydalanamamak nedeniyle bu fark oluşuyor.