9 Eylül 1999 sonrası sigortalı olanların emeklilik koşulları değiştirilmeli

SSK, Bağ-Kur ve devlet memurları için mevcut durumda 991999-3042008 ile 152008- sonrası çalışmaya başlayanlar için emeklilik koşulları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. 891999 tarihinde yürürlüğe giren 4447 sayılı kanunla beş temel sosyal güvenlik yasasında (506, 1479, 5434, 2925 ve 2926) yapılan değişiklikle, yaş haddi olmaksızın emekli olma imkânı ortadan kaldırılmış ve kadında 58, erkekte 60 olarak belirlenen emeklilik yaşları 2008Ekim ayında yürürlüğe giren 5510 sayılı kanunla, kademeli olarak 65'e yükseltilmiştir.

Tablo 1: Mevcut Durumda Statülere Göre Emeklilik Koşulları

8 Eylül 1999 öncesi çalışmaya başlayanlar için yani emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) için 3 Mart 2023 tarihinde yürürlüğe giren 7438 sayılı kanunla emeklilikte yaş hadleri kaldırıldı. EYT düzenlemesinin 23 yıllık bir gecikme ile yürürlüğe girmesi, 9 Eylül 1999 sonrası sigortalı olanlar açısından emeklilik koşulları arasında uçurum yarattı. Bu durum ise erkek sigortalılar için

17 (60-43), kadın sigortalılar için 20 (58-38) yıl, daha geç emeklilikle mağduriyet oluşturdu. Dolayısıyla 991999 sonrası çalışmaya başlayanlarla ilgili mutlaka yeni ve adil emeklilik koşullarının belirlenmesi gerekiyor. Hatta bu belirlemenin sadece 991999-3042008 arası sigortalılar için değil, 152008 sonrası sigortalı ayrımını da ortadan kaldırarak hepsini kapsama alacak şekilde 991999 sonrası sigortalı olanlar açısından yeniden düzenlenmesi gerekliliğini ortaya çıkarmıştır.

Sosyal güvenlik sistemlerinin sürdürülebilirliği açısından emeklilikte elbette yaş hadleri önemli ve mutlaka olmalı. Ancak belirlenen yaş hadlerinin ülke çalışma koşullarına ve yaşam şartlarına uygun olması da çok önemli. EYT düzenlemesi ile kadın sigortalılar en erken 38, erkek sigortalılar en erken 43 yaşında emekli oldular. Elbette bu yaşlar hem ülkemiz hem de dünya ülkelerinin emeklilik sistemleri için çok düşük yaşlar. Ancak, EYT düzenlemesinden sonra emeklilik koşullarının bu yaşlardan başlamak suretiyle kademeli olarak yükseltilmesi daha adil olacaktır. Ayrıca ileri yaşta olanlar için prim gün sayılarının daha uygun belirlenmesi de sistem açısından gereklidir. Bu hususlar göz önüne alındığında; 152008 ayracı da kaldırılarak SSK sigortalıları için 991999 sonrası çalışmaya başlayanların önerilen emeklilik koşulları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.