Merkezi yönetim bütçe açığı ocak-eylül döneminde 1 trilyon 74 milyar 18 milyon TL oldu. 2024 yılı eylül ayı vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı ayına göre 89.6 oranında artarak 732 milyar 244 milyon TL oldu. 2024 yılı ocak-eylül dönemi vergi gelirleri tahsilatı ise geçen yılın aynı dönemine göre 72.2 oranında artarak 5 trilyon 134 milyar 59 milyon TL olarak gerçekleşti.
Yılın ilk 9 ayında vergi türleri itibarıyla gerçekleşen vergi tahsilat tutarları, bu tutarların toplam vergi gelirleri içindeki payı ve geçen yılın aynı dönemine göre gerçekleşen tahsilat artışlarını gösteren tablo aşağıdaki gibidir.
2024 yılı Ocak-Eylül döneminde dolaylı vergilerin payı 65.83 ve dolaysız vergilerin payı ise 34.14 olarak gerçekleşmiştir. Vergi gelirlerinin 51.87'si KDV ve ÖTV tahsilatı oluşturmaktadır. Tahsilat oranı en fazla olan gelir kalemleri; petrol ve doğalgazdan alınan ÖTV, tütünden alınan ÖTV, BSMV, dahilde alınan KDV, dijital hizmet vergisi ile stopaj yoluyla alınan gelir vergisidir.
EN ZAYIF HALKA KURUMLAR VERGİSİ!
Vergi tahsilatı eylül ayında yıllık bazda 89.6 artışla 732,2 milyar TL oldu. Bu artışta ağustos ayında verilmesi gereken 2.dönem geçici vergi beyannamesinin eylülde verilmesi nedeniyle Kurumlar Vergisi'ndeki hızlı artış, Gelir Vergisi'ndeki 119 ve Katma Değer Vergisi'ndeki 62.4'lük artış etkili oldu. Olumlu gözüken tabloyu daha derin incelediğimizde; dahilde alınan Katma Değer Vergisi'ni oluşturan beyana dayanan KDV tahsilatının yıllık bazda 47.4 oranında daralırken, kaynakta tevkif suretiyle kesilen KDV tahsilatının 1.610 oranında arttığını görüyoruz. Otomobil piyasasında yaşanan durgunluğun etkisi ile motorlu taşıtlar ÖTV tahsilatının yıllık bazda 5.8 oranında daraldığını, toplam ÖTV tahsilatının 28.7 ile sınırlı kaldığını görüyoruz.
İlk 9 ay itibari ile bütçe yıllık vergi tahsilatı hedefinin 69.30'una ulaşıldığını görüyoruz. Son üç ayda 2 trilyon 273 milyar TL vergi tahsilatı yapılabilir mi Hep birlikte göreceğiz.
Ben, bu hedefin Kurumlar Vergisi tahsilatındaki olumsuz tablo nedeniyle tutturulamayacağını düşünüyorum. Şöyle ki; sadece 17 Kasım 2024'te verilecek 3. dönem geçici vergi beyannameleri ile şu ana kadar yıllık hedefin sadece 52'sine ulaşabilmiş Kurumlar Vergisi tahsilatının, hedefi tutturması imkansız gibi. Dokuz ayda yıllık hedef 1 trilyon 275 milyar TL iken, tahsilat 672 milyar 70 milyon TL'de kalmış. Eylülde geçici vergi beyannameleri yolu ile sadece 166 milyar 666 milyon TL tahsilat yapılabilmiş olması, 3. geçici vergi tahsilatının farkı kapatamayacağını çok net göstermektedir.