İşverenler çalışanlarını dedektif gibi takip edecek
İşverenlerce iş yeri veya iş yerinin müştemilatı dışında kalan yerlerde hizmet erbabına yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatlere ilişkin istisna tutarı, Gelir Vergisi Kanunu'nun 23'üncü maddesinin (8) numaralı bendi kapsamında 2025 takvim yılında 240 TL olarak uygulanacak. Sosyal Güvenlik Kurumu Yönetim Kurulu ise; 01.01.2025 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yemek bedelinin prime esas kazançtan istisna edilecek günlük tutarı 158 TL olarak belirlendi.
Hem Maliye hem de SGK, çalışanlara yemek bedelinin yemek çeki, kartı veya kuponu olarak verilmesi halinde; bu kartlarla market alışverişi gibi alışveriş yapılması durumunda yaptırım uygulama peşine düşmüş durumda. Üstelik 1 Aralık 2022 tarihinden itibaren yemek yardımının nakit olarak da yapılması durumunda; verilen yemek bedelinin belirlenen istisna rakamına kadar olan kısmı gelir ve damga vergisinden istisna edilmiş, bu tutardan fazla yapılan ödemelerde aşan kısmın ücret matrahına dahil edilerek hem gelir hem de damga vergisi hesaplanacağı konusunda herhangi bir tereddüt yokken. Nakit olarak verilen yemek bedelinin çalışan tarafından nerede ve hangi amaçla kullanacağı konusunda da herhangi bir düzenleme mevcut olmadığından çalışan, verilen yemek bedelini istediği yerde ve istediği amaçla harcayabiliyor. Ancak çalışanlar, kendisine verilen yemek kartını yemek hariç başka bir amaçla örneğin market alışverişinde kullanırsa, işverenler bazı yaptırımlarla karşılaşıyor!
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı 31.12.2024 tarihli "Yemek Bedeli" konulu 202417 numaralı genelgeyi yayımladı.
NAKİT YA DA NAKİT YERİNE GEÇECEK ŞEKİLDE BAŞKA AMAÇLARLA KULLANILMA İMKANI OLMASI NE DEMEK
Genelgede yer alan "Yemek Bedelinin Yemek Kuponu, Yemek Kartı, Yemek Çeki vb. Araçlarla Karşılanması Halinde Uygulama" bölümü çok ihtilaf ve karışıklık yaratacak gibi duruyor. Genelgede bu konu aşağıdaki şekilde
açıklanmış.
"Danıştay 10'uncu Dairesi'nin 2023170 Esas No ve 20241853 Karar Nolu kararında" aynı şekilde işverenin yemek yardımını işçiye yalnızca yemek bedelini ödemede kullanılmak üzere "yemek kartıçekikuponu gibi araçlarla ödemesi" halinde de, işçinin söz konusu ödeme aracını nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanmasının mümkün olmaması nedeniyle ayni yardımın söz konusu olacağı, bununla birlikte işverenin yemek yardımını işçiye "nakit ya da yemek bedeli ödeme dışında da kullanılabilecek yemek kartıçekikuponu gibi araçlarla ödemesi" halinde ayni yardımdan bahsedilemeyeceği ve bu halde yapılan nakdi ödemenin yalnızca davalı Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek kısmının prime esas kazanca tabi tutulmayacağı, bu tutarı aşan kısmının sigorta primine tabi olduğu sonucuna varılmaktadır" değerlendirmesinde bulunulmuştur.
Buna göre yemek kartıçekikuponunun yemek bedeli ödemesi dışında nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanılma imkanı olmaması halinde, yemek kartıçekikuponuna yüklenen tutar prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.
Örnek 7: (A) sigortalısına 2025Ocak ayında 6.000 TL tutarında yemek kartı verilmiştir. Sigortalının ilgili ayda 22 gün fiilen çalıştığı ve verilen kartın yemek yenilmesi haricinde nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanılma imkânı olması halinde yemek kartına yüklenen 6.000 TL'den prime esas kazanca dahil edilecek tutar;
Günlük İstisna Tutarı 158 TL
158 TL x 22 Gün 3.476 TL (Aylık istisna tutarı)
6.000 TL 3.476 TL 2.524 TL (Prime esas kazanca dahil edilecek yemek bedeli) olarak hesaplanacaktır.
Kayıt dışılığı teşvik eden devlet!Ülkemizde yaklaşık 17 milyon sigortalı çalışan var ve toplam işyeri sayısı ise 2.155.000. Bu işyerlerinde 1-10 işçi arasında işçi çalıştıran işyerlerinin toplam işyeri sayısı içindeki oranı 87.5.Ülkemizde faaliyet bulunan işyerlerinin 99.7'sinin KOBİ olduğu gerçeği ortada.