Yeni bir düzenin müzakeresi

Ukrayna-Rusya savaşının dördüncü yılında barış müzakereleri için 28 madde olarak önerilen Trump planı devrede. Putin, planın, "nihai bir barış anlaşmasının temeli olarak hizmet edebileceğini" söyledi. Zelenski, "tarihin en zor anlarından biriyle" karşı karşıya olduklarını açıkladı. Trump, planın Ukrayna için "nihai bir teklif" olmadığını söylese de Avrupa ve Ukrayna'ya "bir an önce evet deyin" baskısını sürdürüyor.
Planın "Moskova'yı kayırdığı" ve hatta çerçevenin Rusya tarafından hazırlanıp Trump'a sunulduğu tartışması ile bu yeni süreç başladı. Avrupalılar endişeli bir şekilde bu planı revize eden kendi önerilerini hazırladılar.
Plan, müzakere edilecek bir taslak olsa da, II. Dünya Savaşı'ndan bu yana sadece Ukrayna için değil, aynı zamanda Avrupa açısından da sonuçları itibariyle yeni bir düzenin müzakeresi niteliğinde.
Plan, Putin'in savaşta elde ettiği fiili kazanımları tescil ediyor. Kırım ile Donetsk ve Luhansk'ın büyük kısmı fiilen Rusya'ya bırakılmasını, Herson ve Zaporijya'da cephe hatlarının dondurulmasını teklif ediyor. Ukrayna'nın kesin olarak NATO'ya katılımının engellenmesi, Ukrayna ordusunun 600 bin askerle sınırlandırılması, yine NATO'nun doğuya genişlemesinin durdurulması, Avrupa ve NATO'yu da içerecek şekilde saldırmazlık paktı gibi maddeleri içeriyor.
Rusya ayrıca, yaptırımların kademeli olarak hafifletilmesini, G-8'e tekrar dönmeyi de garanti altına almak istiyor. Planın tümüne bakıldığında, Rusya'nın en baştan itibaren masaya koyduğu şartlara ek olarak yeni ağır maddeler var. Bu anlamda, plan Avrupa tarafından Rusya'nın isteklerinin "paketlenmiş hali" olarak görüldü.
Dondurulmuş Rus varlıklarından 100 milyar doların ABD liderliğinde Ukrayna'nın yeniden inşasına yatırılması, Avrupa'nın da eş değer bir mali katkıda bulunması ve bunlardan da ABD'ye pay ayrılması gibi çok taraflı maddeler de planda yer alıyor. Ayrıca, Kiev'in AB'ye üye olmasına da bir engel getirilmiyor.
Plan, Ukrayna'nın savaşı kaybettiği yaklaşımı üzerine inşa edilmiş. Bir anlamda, "daha fazla toprak kaybetmek istemiyorsan, bu planı kabul et" deniyor. Güvenlik garantileri muğlak. Rusya yeniden saldırırsa, kararlı ve koordineli şekilde askeri karşılık ve yaptırımların yeniden uygulanmasından söz ediliyor. Bu plana göre Ukrayna'nın bundan sonraki süreçte de savunma kapasitesi zayıflamış ve tarafsız bir devlet olarak hayatına devam etmesi isteniyor.