Yıl 1949...

ABD Merkezi İstihbarat Örgütü (CIA), Suriye'nin başına Amerikan yanlısı bir albayı, Adib Sishaklı'yı getirmişti.

Fakat, albayın iktidarı dört yıl sonra Baas'çılar tarafından devrildi.

Suriye, ABD ve İngiltere'nin bölgedeki çıkarlarına karşı daha bağımsız ve Sovyetler'e yakın bir çizgiye yönelmişti.

★★★

ABD, Suriye'nin Batı yanlısı rejimlere karşı tehdit oluşturmasından endişe duyuyordu.

CIA ve İngiltere'nin istihbarat örgütü MI6, Suriye'de bir askeri darbe ortamının olgunlaştığı değerlendirmesini yaptı.

Hiç zaman kaybetmeden Irak, Lübnan ve Ürdün'de sabotajlar gerçekleştirdi.

Suçu da Suriye'ye attı.

Ayrıca, Şam'daki Müslüman Kardeşler örgütünü de rejim aleyhine ayaklandırıyordu.

★★★

CIA bu arada, Suriye'nin en güçlü adamlarından biri olan İstihbaratın başındaki Abdülhamit Seraj'ı, Genelkurmay Başkanı'nı ve Komünist partisinin liderini kurban olarak seçti.

Bunların yok edilmeleri görevi, ABD'nin Şam Büyükelçiliğinde memur olan ajan Rocky Stone'a verildi.

Stone, para ve siyasi gelecek vaadiyle Suriye ordusu içinden kendine bir yandaş takımı kurmaya başladı.

★★★

Ancak, olaylar CIA'nın istediği gibi gelişmedi.

Suriye İstihbarat Başkanı Seraj bu komployu sezdi ve Amerikalılara bir tuzak hazırladı.

Subaylar paraları aldıktan sonra televizyona çıkarak, "Ahlaksız Amerikalı iblisler, yasal düzenimizi bozmak için işte bu paraları verdiler" diyerek, itirafta bulundular.

CIA ajanı Stone gözaltına alındı, sorgulandı ve sınır dışı edildi.

★★★

1957 darbe teşebbüsü, Soğuk Savaş'ın Ortadoğu'daki en belirgin gizli operasyon girişimlerinden biriydi.

Bu darbe girişiminin ardından, Suriye ve Mısır, Birleşik Arap Cumhuriyeti'ni kurdu.

Bu olaylar, Ortadoğu'da ABD karşıtlığının temelini oluşturdu ve bölgede Sovyet Rusya'nın etkinliğini artırdı.

★★★

Gel zaman, git zaman...

CIA'nın bu darbe girişiminden 54 yıl sonra...

Yıl 2011...

Başlatılan sözde "Arap Baharı" gerçekte "Kanlı Sonbahar" kasırgasıyla, ABD'nin Büyük Ortadoğu Projesi gereği Suriye parçalandı.

★★★

Suriye, parçalanmıştı ama...

Esad yönetimi, Rusya sayesinde Suriye'nin büyük bölümünü, yaklaşık yüzde 60'ını kontrol etmeyi başarmıştı.

Oysa ABD ve İngiltere'nin amacı, Suriye'de Esad'ı devirerek Amerikan yanlısı birini getirmekti.

★★★

Ve 1950'lerde olduğu gibi düğmeye basıldı...

CIA, Suriye'de 2012-2017 yıllarında, beş yıl "Timber Sycamore" kod adlı, kapsamlı örtülü operasyonu yürüttü.

Bu operasyonla, Suriye'deki muhalif gruplar silahlandırıp, eğitildi.

Bu dönemde, İdlib'te bulunan Suriye El Kaide'si Heyet Tahrir Şam (HTŞ) belli bir güce ulaştı.

★★★

Gerekli eğitim verildikten ve silahla donatıldıktan sonra...

2017-2020, üç yıl HTŞ'nin dönüşüm dönemidir ve Batı ile doğrudan temasa geçtiği yıllardır.

★★★

2017'den itibaren, HTŞ lideri Colani, örgütün El-Kaide ile bağlantısını kestiğini ısrarla açıklamaya başlar.

Ve HTŞ'nin dönüşerek, yeni bir politik kimlik edindiğini söyler.

Artık, CIA ile İngiliz MI6 tümüyle devrededir.

Colani'nin, Batı basınında röportajları yayımlanır, ılımlı ve güvenilir bir aktör algısı oluşturulur.

★★★

Ve nihayet...

2023'te İngiliz MI6, Colani ile doğrudan iletişim dönemini başlatır.

Eski MI6 Başkanı Richard Moore, İstanbul'da, 2025 başında yaptığı konuşmada...

"Suriye'deki rejim değişikliği için, HTŞ ile iki yıl önceden iletişim kurulduğunu" itiraf eder.

Colani'nin siyasi bir aktöre dönüşmesi için, eğitildiğini açıklar.