Caydırıcılık ve mütekabiliyet

Uluslararası ilişkilerde, "Mütekabiliyet", yani "Karşılıklılık" temel ilkedir.

Uluslararası hukukta da yeri vardır.

★★★

Bir devlet başka bir devlete hangi davranışı gösterirse, karşı devlet de ona aynı karşılığı verir.

Özetle, "Mütekabiliyet (Karşılıklılık) ilkesi", uluslararası ilişkilerde önemli bir caydırma aracıdır.

Aynı zamanda, "Tam Bağımsızlık" prensibinin bir göstergesidir.

★★★

Geçmişte, Türkiye bu prensibi uygulamasını bilmiştir.

5 Şubat 1975...

Kıbrıs Barış Harekâtı nedeniyle, ABD Türkiye'ye ağır bir silah ambargosu uyguladı.

Türkiye'nin ambargoya cevabı sert oldu.

13 Şubat 1975'te, Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin kuruluşu ilan edildi.

★★★

25 Temmuz 1975...

Başbakan Süleyman Demirel'di.

ABD, silah ambargosunu kaldırmadı.

Bunun üzerine, 25 Temmuz 1975'te Bakanlar Kurulu Kararnamesi'yle, ABD'nin Türkiye'de bulunan 21 üs ve tesisi kapatıldı.

Yaklaşık beş bin ABD'li asker ve sivil ülkeyi terk etti.

★★★

Ecevit ve Demirel'in bu adımları, hem "caydırıcılık" hem de "tam bağımsızlık" açısından örnektir.

★★★

Gel zaman, git zaman...

4 Temmuz 2003...

Kuzey Irak'ta Süleymaniye'de ABD askerleri, 11 Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin başına çuval geçirdi.

Düşmanca bir tutumdu...

NOTA bile verilmedi.

★★★

27 Şubat 2020...

Rusya, Suriye'de 34 askerimizi şehit etti.

Milli Savunma BakanıHulusi Akar, "Birliklerin bulunduğu yerlerin önceden Rusya'nın sahadaki yetkilileri ile koordine edilmesine rağmen, maalesef bu saldırının gerçekleştirildiğini" belirtti.

Yani, bilerek yapılan bir saldırıydı...

Bu düşmanca tutum için, Rusya'ya NOTA verilmedi.

Rusya, özür bile dilemedi.

Bir hafta sonra, hiçbir sorun yokmuş gibi Türk heyeti, Moskova'da Putin'i ziyaret etti.

★★★

30 Ağustos 2022...

İzmir'deki NATO Müttefik Kara Komutanlığı, sosyal medya hesabından 30 Ağustos Zafer Bayramı'nın 100'üncü yıl dönümünü kutladı.

Yunanistan, NATO'nun bu paylaşımına "kabul edilemez"dedi.

Ve NATO, kutlama mesajını silmek zorunda kaldı.

NATO'nun ikinci büyük gücü Türkiye, Yunanistan'ın mesajı sildirmesine engel olamadı.

★★★

20 Eylül 2024...

Yunan sahil güvenlik botu, Bodrum'da Türk karasularını ihlal etti.

Ardından, 23 Eylül 2024'te Datça'ya kadar geldi.

Devletin egemenliği ihlal edildi.

Türkiye, NOTA vermedi.

Ankara'nın Yunan Büyükelçisi ülkesine gönderilmedi.

Şiddetli şekilde kınandığı belirtildi.

★★★

Yunanistan, Ege'de Askersizleştirilmiş Adaları, uluslararası antlaşmalara rağmen silah deposuna dönüştürdü.

Türkiye sınırına yaklaşık 40 kilometre uzaklıktaki Dedeağaç'a, ABD askeri konuşlandırıldı.

ABD bu üsten, ağır silahlarını askersiz olması gereken 12 Adalar'a sevk ederek hem uluslararası antlaşmaları ihlal etmekte hem de Yunanistan'ı desteklemekte...

★★★

Yunanistan, Antlaşmalarla Yunanistan'a Devredilmemiş ada/adacık/kayalıklarda statüyü kendi lehine değiştirdi.

Kendisine ait olmayan ada/adacıkları sahiplendi.

Mesela, Batı Anadolu'ya çok yakın Eşek ve Bulamaç olmak üzere bazı adalara konuşlandı.

★★★

Türkiye'nin, uluslararası antlaşmalardan kaynaklanan meşru müdafaa hakkı olmasına rağmen, sadece kınama açıklamalarıyla yetindi.