Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan uzunca süredir her fırsatta özellikle anayasal kurumların açılışları veya yıl dönümlerinde milletin çeşitliliğine vurgu yaptığı "yeni anayasa" çağrısını tekrarlıyor. Yine 2 Eylül'de yeni adli yılın açılışında "Türkiye yeni anayasaya hazırdır." ifadesini kullandı.
Cumhur İttifakı'nı oluşturan ögelerden olan HÜDAPAR'ın genel başkanı tarafından "ahmak"lar için yapılan 4. madde açıklaması ve üstüne MHP'nin ilk dört maddeye sahip çıktığı açıklamaları sonrası, Cumhurbaşkanı bu sefer tarih 18 Eylül'ü gösterdiğinde Ankara'da yapılan bir ödül töreninde "Anayasanın ilk dört maddesiyle ilgili bizim açımızdan herhangi bir tartışma yoktur. Cumhur İttifakı'nın böyle bir sıkıntısı, derdi de yoktur." dedi. Yanlış anlamadıysak ilk dört madde aynen kalacak.
"Yeni" konusundaki çelişkiye gelmeden önce cumhurbaşkanının çok gündeme gelmeyen ama yapılacak Anayasa'ya "Sait Nursi anayasası" denmesini dahi getirebilecek bir konuşmasını hatırlatmak istiyorum.
Çok uzak değil daha dört ay önce 24 Mayıs 2024 Albaraka İslami Finans Zirvesi'nde Cumhurbaşkanı Erdoğan; "Sait Nursi'nin güzel bir ifadesi var: 'Eski hal muhal, ya yeni hal ya izmihlal'. Olay bu. Türkiye işte böyle bir döneme giriyor. Mevcut sistem artık Türkiye'yi taşıyamıyor. Sürekli darbe üreten darbeci yetiştiren bu Anayasa bizim yolumuzu aydınlatamaz.
Sait Nursi'ye selam durmak ve yeni anayasayı ona ithaf etmek Cumhur İttifakı'nın ortaklarının gözünden kaçmış olamaz ama belli ki bundan rahatsız olmamışlar.
Şimdi gelelim "yeni" nedir, "yenilenmiş" nedir sorularına Yeni; daha önce hiç kullanılmamış olan. Yenilenmiş; Daha önce kullanılmış herhangi bir yeri değişmiş onarılmış olan ürün vs. için kullanılan anlamları çok açık kelimelerdir.
Konuyu biraz daha açmak için meşhur Theseus'un gemisi paradoksu'nu hatırlayalım. Yunan efsanesine göre, Girit'ten muzaffer dönen Theseus'un gemisi Atina'da hatıra olarak uzun süre muhafaza edilir. Zamanla geminin tahtaları çürüdükçe yenileriyle değiştirilir. Öyle ki, bir gün geminin değiştirilmedik hiçbir parçası kalmaz. Bu durumda gemi hala Theseus'un gemisi sayılır mı, yoksa başka bir gemi haline mi gelmiştir
Aristo dört neden sıralıyor, birinde olguyu nihai neden ve maksat açısından değerlendiriyor ve tahtaları değişse de maksadı değişmemiş gemi aynı kalmıştır diyor. "Anayasanın ilk dört maddesi değişmezse bu anayasa yeni anayasa olur mu" sorusunu sormamız gerekiyor. Çünkü anayasamızın maksadı ilk dört maddedir.
HÜDAPAR'ın çıkışındaki birinci hedef dördüncü madde, o değişirse ilk üç madde de değişebilecektir. Aslında ittifak ortağı HÜDAPAR 4. maddeden pazarlığı başlatarak 66. ve 101. maddeleri gölgede bırakıyor ve bu sayede de Cumhur İttifakı'nın elini güçlendirmeye çalışıyor. Şimdi ilk dört madde korunursa yeni anayasa olmaz