Çin'e karşı "Üçlü Grup"

Yeni Delhi'de 9-10 Eylül 2023'te yapılan G20 zirvesinde ABD'nin desteğinde "Hindistan Ortadoğu ülkeleri ve Avrupa'yı birbirine bağlayan yeni demiryolu, karayolu ve deniz yolları ağı" projesini" duyurmuştu.

Projenin adı ise "Hindistan-Ortadoğu-Avrupa Ekonomik Koridoru". Projeyle Hindistan ve Batı'nın, Çin'in Kuşak-Yol Girişimi'ne alternatif oluşturmaya çalıştığı kuvvetle muhtemeldir (Yeni Asya, 05.12.2023).

Hindistan bir süredir Hint-Pasifik bölgesinin iki önemli aktörü Güney Kore ve Japonya'yla "güvenlik ve ekonomik işbirliğini arttırmayı hedefliyor". Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar'ın her iki ülkeyi ziyareti, bu kapsamda değerlendiriliyor. Jaishankar 5-6 Mart 2024'te Güney Kore'de ve 6-8 Mart 2024'te de Japonya'da diplomatik temaslar gerçekleştirdi.

Jaishankar'ın ziyaretleri, iki ülkenin de desteğini alarak "Çin'in Hint-Pasifik'te yükselen nüfuzuna karşılık vermek, güvenlik ve ekonomik işbirliğini arttırmak" için önemli. Zaten Hindistan ABD, Japonya ve Avustralya ile birlikte Çin'e karşı oluşturulan Dörtlü Grub'un içerisinde. Dolayısıyla Yeni Delhi yönetimi, hâl-i hazırda Çin'e karşı bölgesel bir yapılanmanda yer alıyor. Dörtlü Grub'un 2004'te Asya'daki tusunami felaketinin ardından kuruldu. Çin'e karşı konsolide olan Dörtlü Grup son toplantısını 24 Eylül 2021'de gerçekleştirmişti (Yeni Asya, 28.09.2021).

Şimdi Hindistan'ın Güney Kore ve Japonya'yla birlikte, Çin'e karşı "Üçlü Grup" kurma girişiminin 9-10 Eylül 2023'te duyurulan Hindistan-Ortadoğu-Avrupa Ekonomik Koridoru'yla da ilgili olduğu ihtimal dahilindedir. Başka bir ifadeyle Hindistan-Ortadoğu-Avrupa Ekonomik Koridoru Projesi'nin sahibi Yeni Delhi, Hint-Pasifik'te Batı temelli Dörtlü Grub'a ek olarak, Hindistan merkezli bir bölgesel yapılanma arayışındadır. Aslında Hindistan'ın Güney Kore ve Japonya'yla birlikte, Çin'e karşı "Üçlü Grup" kurma girişimi yeni değil. Hindistan'da ilk defa 29 Kasım 2011'de her üç ülke temsilcilerinin katıldığı bir toplantıda gündeme getirilen Üçlü Grup fikri, önce Haziran 2012'de Hindistan'da ve sonra Kasım 2013'te Japonya'da yapılan fikir teatileriyle olgunlaştırıldı. Görüşmelerde "stratejik uyum ve güçlü yakınlaşma" ana gündem maddesiydi.

Jaishankar'ın girişimleri her iki ülke ziyaretlerinde mevkidaşlarından olumlu karşılık buldu. Üç ülke arasında "savunma sanayi, teknoloji transferi, güvenlik işbirliği, barış, refah ve diyalog, yeşil teknoloji, dijital dönüşüm, demiryolu projeleri, insan kaynağı hareketliliği" vb. alanlarda işbirliği öngörülüyor. Hatta Japonya Dışişleri Bakanı Kamikawa Yoko "ülkesinin, kendi demokrasisini besleyen ve Küresel Güney'i temsil eden Hindistan'la ilişkilerine özellikle önem verdiğini" belirterek, Üçlü Grub'a sıcak baktığını gösteriyor.