Rusya-Ukrayna Savaşı ve Çin

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali devam ediyor.Ancak işgalde hem Rusya'nın hem de dünya kamuoyunun beklemediği Ukraynalılar'ın direnişi oldu. Rusya'nın, Ukrayna içlerine doğru ilerledikçe lojistik sorunu yaşaması, Moskova'nın "büyük gücü" hakkında şüpheler meydana getiriyor. Savaşla birlikte NATO'nun önemi artarken, AB'nin ortak ordu kurma teşebbüsünün daha ileri bir tarihe ertelenme ihtimali mevcut. Birde ABD olmadan NATO'nun da eksik kalacağı düşüncesi yine gözden geçiriliyor. Şimdiden Rusya-Ukrayna savaşının kazananını söylemek oldukça zor. Gerçekleştirilen diplomatik çabalardan da bu zorluk anlaşılıyor. Çünkü müzakerelerin temelini "iki ülke arasında barış mı hedefleniyor Ya da sürmekte olan savaşın yönetilmesi mi" gibi soruların teşkil ettiği de tartışmalar arasında (Yeni Asya, 08.03.2022, Ukrayna'daki Savaşta Gelişmeler ve Yansımaları). Şu anda hem çatışmaların hem de müzakerelerin yaşandığı bir dönemdeyiz. İşte tam da bu süreçte, Çin'in bir otokrasi ekseni oluşturmak için Rusya ile uzun zamandır dostane ilişkiler inşa etmekte olduğu belirtiliyor. Diğer taraftan ABD'nin, Çin'i Rusya'dan koparabileceği ve Vladimir Putin'in izole edebileceği iddiaları mevcut. Ancak her iki görüşün ihtimal dahilinde olmadığını ileri sürenlerde bulunuyor. Çin'in, ABD'nin muhtelif alanlarda gerilemesi için Ukrayna'daki savaşı kullanabileceğine ihtimal verilirken, Rusya ile ilişkilerinin ilerletilmesinde ihtiyatlı yaklaştığı olasıdır. Çin'in "Kuşak-Yol" diye adlandırılan Yeni İpek Yolu diye de bilinen küresel ticarî projesi ile Batı'nın emperyalizm ve kolonyalizm geçmişi üzerine bina ettiği liberal dünya düzenine bir alternatif kurmak tahayyülü peşinde olduğu biliniyor. Çin'in ekonomik, Rusya'nın da silah üstünlüğüyle küresel köyü kendi egemen etki alanlarına bölmek istedikleri uluslararası kulislerde kaydediliyor. Ancak bu egemen etki alanlarının evrensel değerler ve insan haklarından uzaklığı da kuvvetle muhtemeldir. İşgalde, Batı'nın direkt düzenli ordular şeklinde Ukrayna'ya destekte bulunamaması, Çin'in Rusya üzerinden Batı'nın etkisini ölçmesi açısından önemlidir. Birde Batı'nın Rusya'ya karşı uyguladığı ekonomik, teknolojik, spor vb. yaptırımlar hedefine ulaşmazsa; Çin'in de benzer bir durumda bu çeşit yaptırımlardan çekinmeyeceği değerlendiriliyor. Savaşın getirdiği maliyetler tüm ülkelerin vatandaşlarınca hissedilmeye başlandı. Petrol, doğal gaz, gıda fiyatlarındaki artış ile