Ermenistan'da Cumhurbaşkanı'nın istifası

Uluslar arası gündem Rusya-Ukrayna meselesine kilitlenmişken, 23 Ocak 2022 Cumartesi günü Ermenistan Cumhurbaşkanı Armen Sarkissian'ın istifa haberi geldi.Bilindiği üzere Ermenistan'ın 28 Eylül 2020'de Dağlık Karabağ'daki Azerbaycan mevzilerine saldırmasıyla başlayan 44 günlük savaş (Yeni Asya, 03.10.2020, Karabağ Çatışmaları), Ermenistan'ın yenilgisiyle sonuçlanmıştı. Yine Ermeni güçlerinin saldırısının başlamasında, Erivan'ın haberinin olmadığı iddiaları ve savaş esnasında, Ermenistan politikasındaki karar alma mekanizmaları arasındaki iletişim kopukluğu da hatırlardadır. Hatta Azerbaycan'a karşı saldırıların "Yukarı Karabağ kökenli Ermenilerce başlatıldığı ve bunun büyük ihtimalle bir süredir Kadife Devrimler'in mimarı George Soros'la görüşmelerde bulunan Başbakan Nikol Pashinyan'ın bilgisi dışında gerçekleştiği" iddialar arasındaydı (Yeni Asya, 06.10.2020, Ermenistan Saldırı). Azerbaycan'la yaptığı savaşı kaybeden, siyasî, ekonomik ve toplumsal istikrarsızlıklar içindeki Ermenistan'da, Başbakan Paşinyan'ın 24 Şubat 2021'de Genel Kurmay Başkanı Onik Gasparyan'ı görevden aldığı haberleri basına yansımıştı. Ardından 25 Şubat 2021'de 41 ordu komutanından açıklama geldi. Açıklamada "uzun bir süre Ermenistan Silâhlı Kuvvetleri, mevcut hükümet tarafından Silâhlı Kuvvetleri itibarsızlaştırmayı amaçlayan saldırılara sabırla tahammül etti. Ancak her şeyin bir sınırı var. Verimsiz yönetim ve dış politikadaki ciddî hatalar ülkeyi çöküşün eşiğine getirdi. Mevcut durum sebebiyle Silâhlı Kuvvetler olarak, Başbakan ve hükümetinin istifasını talep ediyoruz" ifadesi kullanıldı (Yeni Asya, 27.02.2021, Ermenistan'da Darbe). Ermenistan'da ordu komutanlarının "darbe bildirisi"ne karşılık, ülke, toplumsal kesimlerin "darbe karşıtı" ve Pashinyan yanlısı gösterilerine sahne olmuştu. Pashinyan, kendisine olan desteği görerek, seçim kararı alınmasını sağlamıştı. Ermenistan seçimleri 20 Haziran 2021'de gerçekleştirilmiş ve Pashinyan'ın Sivil Sözleşme Partisi oyların 687 bin 414'ünü alarak, yüzde 53.92 oranıyla seçimin galibi olmuştu (Yeni Asya, 29.06.2021, Ermenistan Seçimleri). Ermenistan, şimdi de Cumhurbaşkanı Sarkissian'ın istifasıyla gündemdeki yerini aldı. Sarkissian, uzun bir şekilde kaleme aldığı istifasında, özetle "Eşsiz bir gerçeklikle yaşıyoruz. Cumhurbaşkanı'nın savaş ve barış meselelerini etkileyemeyeceği bir gerçeklik. Devlet ve halk için uygun olmadığını düşündüğü yasaları veto edemediği bir gerçeklik. Gerçek şu ki, Cumhurbaşkanı'nın fırsatları devlet için bir avantaj olarak değil, çeşitli siyasî gruplar tarafından bir tehdit olarak algılandığında, Cumhurbaşkanı'nın potansiyelinin çoğunu sistemik iç ve dış politika sorunlarını çözmek için kullanamadığı bir gerçek. Ermenistan, dünyanın sürekli bir türbülans bölgesinde, ancak Cumhurbaşkanı'nın ülkesine yardım etmek için anayasal bir aracı olmadığı bir gerçek. Cumhurbaşkanı'nın, bazen de ailesinin çeşitli siyasî gruplar tarafından hedef alındığı bir gerçek. İkincisi, Cumhurbaşkanlığı kurumunun ülke yararına elde ettiği başarılarla, geçmişimde olduğu gibi, çeşitli komplo teorileri ve mitlerle çok fazla ilgilenmiyor. Bana yönelik bu 'endişe' ahlâkın ötesine geçiyor ve nihayetinde sağlığımı doğrudan etkiliyor" biçiminde kaydediyor. Sakissian'ın istifasının perde arkası aralanmadan, Ermenistan basınında "Pashinyan'ın, aylar önce Sarkissian'dan kurtulmaya karar verdiği"ne dair haberler yayınlanıyor. Yine Sarkissian'ın yerine gelecek Cumhurbaşkanlığı görevi için "Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan, Başbakan Yardımcısı Tigran Avinyan, uluslar arası tanınırlığı olmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin 2007-2017 yılları arasında