ECOWAS (Economic Community of West African States-Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu) on beş Batı Afrika ülkesi tarafından 28 Mayıs 1975'te imzalanan Lagos Anlaşması'yla kuruldu.

ECOWAS'ın kurucu Anlaşması Benin, Burkina Faso, Fildişi Sahili, Gambiya, Gana, Gine, Gine Bissau, Liberya, Mali, Moritanya, Nijer, Nijerya, Sierra Leone ve Senegal devlet veya hükümet başkanlarınca imzalandı. ECOWAS'a Cabo Verde 1977'de katılmış ve Moritanya ise Topluluk'tan 2000 yılında çekilmişti. Ancak Moritanya, Topluluğa Ağustos 2017'de tekrar katıldı.

ECOWAS "temelde üye ülkelerin kolektif kendi kendine yeterlilik, ticaret birliği, ekonomik işbirliği yoluyla tek ve büyük bir ticaret bloğu oluşturmayı amaçlıyor".

Ancak zikredilen ülkelerin hem Avrupa devletlerinin sömürgeleri olmaları hem de ECOWAS bölgesinde terör, etnik sorunlar, siyasî ve ekonomik istikrarsızlıklardan dolayı bir türlü sosyo-ekonomik refah istenilen düzeye gelememiştir. Bu özelliklerinden dolayı üye ülkeler, dış müdahalelere açık hâle de gelmiştir.

Son yıllarda Afrika'da etkinliği arttıran sözde Cihatçı örgütlerin uyguladıkları şiddet ve hükümetlerin gıda ihtiyacı, ilaç yetersizliği, yoksulluk vb. sorunlara çözüm üretememeleri özellikle Mali'de 2020'de, Burkina Faso'da 2022'de ve Nijer'de 2023'te gerçekleştirilen darbelerin (Yeni Asya, 12.09.2020 ve 12.08.2023) nedenleri arasında gösteriliyor.

ECOWAS bu ülkelerde seçimler yoluyla bir an önce sivil yönetime geçişleri savunduğunu iddia ediyor. Her üç ülkede yapılan darbeler sonrasında tansiyonun düşürülmesi için yeni yönetimlere ECOWAS'ın yaptığı baskılar sonuçsuz kaldı. Çünkü Mali, Burkina Faso ve Nijer "ECOWAS'tan çekildiklerini duyurdular".

Üç ülke ECOWAS'tan çekilmelerini "Batı Afrika Ekonomik Topluluğu'ndan gecikmeden ayrılmalarının egemen kararları"nın olduğunu, "ECOWAS'ın üye devletler için bir tehdit haline geldiği" belirtiliyor.

Darbe yönetimlerini eleştiren ve uluslararası baskıyaptırım uygulamaya çalışan ECOWAS'a karşı, üç ülkenin "Topluluğun irrasyonel ve kabul edilemez tavrına cevap olarak kendi kaderlerini ellerine almaya karar verdikleri" ve sert bir bildiriyle ECOWAS'tan ayrıldıkları görülüyor.

ECOWAS'ı "yabancı güçlerin etkisi altında, kuruluş ilkelerine ihanet ederek üye devletler ve halklar için sözde Cihatçı örgütlerle mücadelede kendilerine yardım etmediğinden tehdide dönüştüğünü" ileri süren Mali, Burkina Faso ve Nijer yönetimleri, 28 Ocak 2024'te ülkelerinin "Sahel Devletleri İttifakı" adı altında güçlerini birleştirdiklerini ilan ettiler.