Yaklaşık 2500 yıldır düşünceleri ile Çin toplumunun neredeyse kılcal damarlarına işleyen Konfüçyüs'e sormuşlar: "Çin yönetimini size verseler ilk önce ne yaparsınız" Sokrates ile birlikte insanlık tarihine "büyük öğütçüler" olarak geçen filozofun yanıtı ilginçtir: "İlkin dili düzeltirdim. Çünkü dil bozuk olursa düşüncelerimizi iyi anlatamayız. Düşündüklerimizi iyi anlatamazsak yapılmasını istediğimiz şeyler doğru dürüst yapılamaz, yapılması gereken işler doğru yapılmazsa, adalet ve kültür bozulur. Adalet ve kültür bozulursa, adalet terazisi çalışmaz olur. Adalet terazisi bozulursa halk ümitsizliğe, korkuya kapılır, ne yapacağını bilemez. Onun içindir ki söylenmesi gereken başıboş bırakılamaz."Televizyonlardaki futbol yorumlarından kendinizi koruyun!Elbette ki ne dil ne de anlambilim(semantik) uzmanıyım. Ancak ana dilimize meraklıyım. Bu nedenle bazen bir sözcüğün anlamını, tam karşılığını bulmak için sadece bilgisunardan(internet) yararlanmam çeşitli sözlükleri de karıştırırım. Bunu çok uzun yıllardır yaptığım için dil konusunda duyarlılığım gelişti. Konfüçyüs'ün yukarıdaki sözünü özümsemiş biri olarak bizim televizyon kanallarında futbol yorumu yapanların konuştuklarına katlanmak inanın çok zor. Neyse ki belli insanları izleyip dil konusunda yanlışların peşine gidip mutsuz olmaktan kendimi korumanın yolunu bulabiliyorum.Bu konudaki temel takıntım TRT'nin spor programlarında konuşanlardır. Özel televizyonların da kamu hizmeti görevi vardır ama onları çok yadırgamıyorum. TRT'nin yorumcu seçmek ve konuşmalarına özen göstermek olanağı vardır.Chemosky neyse bari Macit Gökberk'i okuyunBu arkadaşların, 1980-1992 yılları arasında dünyanın en çok alıntı yapılan yaşayan insanı dil ve anlambilimci Avram Noam Chemosky'nın die katkılarını "Evrensel Dilbilgisi" kuramını, Biçimbilim'e(Morfem) yaklaşımlarını ya da dilde "Chemosky Hiyarerşisi" ni okumasını ve öğrenmesini beklemiyorum. Ama en azından Türkçenin yüz aklarından, eski Türk Dil Kurumu başkanı Macit Gökberk'in "Değişen Dünya Değişen Dil" adlı eserine bir göz atın.Geçiş oyunu da neymişKim ortaya attı bilmiyorum, epey bir zamandır "geçiş oyunu" diye bir aldatmaca kafamızın içine yerleştirilmeye çalışılıyor. Geçmek fiilinden türetilen "geçiş" ne demek Sözlükteki karşılığı "herhangi bir durumdaki değişme, bir durumdan başka bir duruma geçme" şeklindedir. Chemosky'nın yaklaşımı ile dil oldukça soyut, doğuştan edinilen bir olgudur. Dünyanın bütün çocukları dil öğrenirken aynı hataları yaparlar. Ancak dili bildiklerini ya da konuştuklarını sanan büyüklerin, kamunun önünde bu denli özensiz, kuralsız konuşmalarına katlanmak çok zor...Futbol gibi artık evrensel boyutlara ulaşmış, dünyanın en bilinmeyen köşelerinde bile heyecan yaratan büyük bir endüstrinin oynanış biçimini "geçiş oyunu" ile kapatamazsınız. Nereden geçiyorsunuz Dereden mi, nehirden mi, çaydan mı Geçerken ne kullanıyorsunuz Köprü mü, sal mı, yoksa sığ çaydan geçerken çizme mi Geçtiğiniz de ne oluyor