Anadolu'da hastalıkların tedavisi amacıyla uygulama yapan hoca, üfürükçü ve ocaklı gibi adlarla anılan kişiler bulunmaktadır. Halk hekimleri olarak tanınan ve tedavi etme kudretini ailesinden alan büyük bir kısmı kadın olan; 'dalak ocağı', 'sarılık ocağı', 'sıtma ocağı', 'siğil ocağı' gibi "ocaklı"lar, belirli hastalıklarla uğraşırlar. Kimilerince ocaklı, Orta Asya "şaman"ının bugüne ulaşmış şekli olarak değerlendirilmektedir.

Anadolu'da 'parpılama', 'tütsüleme', 'kurşun dökme', 'dalak kesme' gibi halk arasında uygulanan tedavilere de rastlanmaktadır. Telkin tedavisinde, nazardan korunmak için üzerlik (yüzerlik) gibi bazı bitkiler yakılarak tütsülenmekte, böylece şeytan ve cinin uzaklaşacağına inanılmaktadır. Halk, hastalıklardan korunmak veya kurtulmak için nazarlık, muska, hamayıl gibi çeşitli uğurluklar taşımaktadır.

"Şişe çekmek" ya da bardak çekmek diye de bilinen Hacamat, bardağın içerisine alkollü pamuk konarak tutuşturulur ve yüzükoyun yatan hastanın derisine yapıştırılır. Yanma bitince, kan bardağın altında kalan deri parçasına hücum ederek önce kızartı sonra morartı oluşturur. Deri üzerine yapıştırılmış bardaklar 1-2 dakika sonra çekilerek kaldırılır.

Deri üzerine çizilerek kan çıkartma usulüne ise "kanlı hacamat" denir. Genellikle yüksek tansiyona bağlı baş ağrılarında kullanılmaktadır. Göz zafiyetlerinde enseden, sırt ağrılarında ve şişmanlıkta ise sırttan kan alınmaktadır.

Şifası insanlar tarafından yüzyıllar önce fark edilmiş, bazı hastalıkların tedavisinde kullanılan ve aslında yeterince tanınmayan omurgasız canlı, sülük, Anadolu'nun eski yazıtlarında, Mısır, Pers ve Çin'de de sülükle tedavi adı verilen 'Hirudoterapi'ye dair bilgilere rastlanmış ve İbni Sina'dan Osmanlılara kadar uzanmış, oradan da Fransızlar hirudoterapiden yararlanmışlardır.

İbn-i Sînâ, 18. Yüzyıla kadar birçok Avrupa üniversitesinde ders kitabı olarak okutulan El Kanun Fi't Tıb (Tıbbın Kanunu) isimli eserinde kangren, yılan zehirlenmelerinde ve mantar hastalıkları gibi birçok hastalığın tedavisinde sülüğün kullanılabileceğini bildirmiş, sülükler hakkında çok detaylı bilgiler vermiştir. İbni Sina El Kanun Fi't Tıb kitabında hacamat ile ulaşılamayan derinlerdeki kanı sülüğün çekebildiğini resmetmiş ve cilt hastalıklarında sülük kullanılmasını önermiştir.

Sülüklerin sağlık sektöründe tedavi aracı olarak kullanılmasının tarihi yaklaşık 2.500 yıl öncesine dayanır. Tedavide sülüğün kullanımına Hindu mitolojisini betimleyen eski bir yazılı Sanskiritçe kayıtta da rastlanmaktadır. Bu tedavi Mezopotamyalılar, Yunanlılar, Maya ve Aztekler gibi eski uygarlıklara ek olarak eski Hindistan, Roma ve Arap medeniyetlerinde de sülük kullanılmıştır.

Sülükler; kan dolaşımını artırmak, kan akışını iyileştirmek ve genel iyileşmeyi hızlandırmak için yara bölgesine uygulanan organizmalardır. Sülük, kan emerek beslenen 5-6 cm. uzunluğunda, tatlı sularda yaşayan asalak bir hayvandır. Vücudunun iki ucunda birer çekmeni vardır. Bunlarla insan veya hayvanın vücuduna yapışarak dişleriyle deriyi ısırıp kan emmekte ve ağzındaki bezlerden çıkan bir salgı ile emdiği kanın pıhtılaşmasını önlemektedir. Bu salgı "heparinoid" maddesi içermektedir. Ağzındaki enzimleri ile şifa kaynağı olan sülüğün yararının bir hayli fazla olduğu ileri sürülmektedir. Avrupalıların 'canlı eczane' diye niteledikleri bu zararsız omurgasız hayvan sülük; migren, göz hastalıkları, baş, sırt ve ayak ağrıları, romatizma, varis, sivilceler, egzama, sedef, hemoroid, yara, çıban, yüksek tansiyon, romatizmal hastalıklar, kalp damar hastalıkları gibi sayılamayacak kadar çok hastalığın tedavisinde Anadolu halkınca kullanılmakta olup, yüze sülük tedavisi özellikle başağrısı, kısmi yüz felci ve kulak çınlaması için veya kozmetik amaçla uygulanır. Sülük vurma işlemi daha çok Mayıs ayında yapılmaktadır.

Sülük tedavisindeki sır, kan emerken vücuda zerk ettikleri Antibakteriyel özelliğe de sahip ağızlarında bulunan ve yüzlerce enzim içeren salgıda gizlidir.

Sülüğün salgılarındaki yüzden fazla değerli enzimler kanın pıhtılaşmasını engeller, pıhtıları eritir, iltihabı giderir, tansiyonu dengeler, bağışıklık sistemini güçlendirir ve ayrıca ağrı kesici, kas gevşetici ve antibakteriyel etkilere sahiptir. Sülük tedavisi hücre yenilenmesini desteklerken zihinsel ve fiziksel rahatlama sağlar ve vücuttaki enfeksiyonları azaltır.