Breguet, 1 Aralık 2025'te 250. yılı kutlamaları kapsamında deneysel bir saat duyurdu: Experimentale No. 1. Bu saat, manyetik alanı bir düşman değil, mekanizmanın bir dostu hâline getirerek saatçilikte yeni bir sayfa açıyor.

Breguet markasının kurucusu Abraham-Louis Breguet'nin saatçilik tarihine yön veren tourbillon gibi icatları ya da mavi renkli vida ve ibreler gibi estetik yaklaşımları hâlâ konuşuluyor. Experimentale programı ise malzeme bilimi, elektromanyetizma, titreşim mekaniği ve akustik alanlarındaki araştırmalarla saatçiliğin bilimsel yönüne ışık tutan bir proje. Bu açıdan markanın yenilikçi bir tavır geliştirmesi Breguet ruhuna çok uygun.

Experimentale 1, saatçilik tarihinde manyetik eşapman kullanan ilk saat. Peki bu haber neden heyecan verici Çünkü önceki yazımda detaylı bir şekilde anlattığım gibi manyetik alan etkisi yani mıknatıslanma, eşapmanın düzgün çalışmasını engelleyen, saatin doğruluğunu bozan temel bir sorundur.

Manyetik eşapman nasıl çalışıyor

Geleneksel eşapman, zemberekten gelen enerjiyi düzenli aralıklarla serbest bırakarak ibreleri hareket ettirir. Maşa, eşapman çarkı, denge çarkı ve denge yayının fiziksel temasa dayalı yapısı sürtünme ve aşınma yaratır.

Experimentale No. 1'de ise yapı tamamen değişiyor: iki denge çarkı, manyetik rampalı bir eşapman çarkı ve kilitlemeyi sağlayan bir durma çarkıyla etkileşen palet bulunuyor. Yenilik şu: itme (impuls) neredeyse tamamen temassız gerçekleşiyor! Aslında tam temassız sayılmaz, kilitleme aşamasında yalnızca durma çarkı çok kısa bir temas sağlar. Çünkü manyetik alan "yumuşak" bir sınıra sahip olduğundan kesin durma noktasını mekanik durma çarkı belirler. Enerji aktarımı ise tamamen manyetik olduğundan bu küçük temas sadece gerekli olan geometrik kontrol için düşünülmüş.

Manyetik hareketin en önemli sonucu, zemberekten gelen güçteki dalgalanmalara daha az bağımlı ve daha istikrarlı bir çalışma sağlaması. Böylece mekanizma düşük torkta bile kararlı kalıyor ve günlük ±1 saniyeye kadar inen bir hassasiyet elde ediliyor.