Zirvede duruş, yahut dönüş
Günün Tarihi: 24 EYLÜL 1566
Hayatının finalini, hizmetinin jübilesini zirvede tamamlayanlar var. Zirvede durabildikleri, yahut zirveye lâyık bir mevkide tutunabildikleri için, imrenilecek bir hüsn-ü âkıbete mazhar olmuşlardır.
Kimileri de var ki, zirvede kalmak istiyor; fakat, orada tutunamıyor. Ya oraya lâyık değildir, ya da başı döndüğü için aşağıya doğru meyletmeye başlıyor.
İşte, 24 Eylül 1566'da babası Kanunî Sultan Süleyman'ın vefat haberini alan ve bir hafta sonra Osmanlı tahtına oturan, yani zirvedeki makama çıkan Sultan II. Selim (diğer adıyla Sarı Selim) de, zirvede tutunamayıp, kendisiyle birlikte devleti aşağı doğru çeken padişahlardan biri olarak tarihe geçti.
Bu noktada en bariz özelliği şudur: Kendisinden önceki on Osmanlı padişahının tamamı at sırtında ve ordunun başında sefere çıktık-ları halde, hiç sefere çıkmayan padişah unvanını ilk o kazan-mış oldu. Bu yönüyle, kendisinden sonra gelen (IV. Murat hariç) padişahlara da kötü bir emsâl oldu.
Şimdi, o duraklama döneminde yaşanan geliş-melerin genel seyrine şöyle bir nazar gezdirelim.
Kanunî Sultan Süleyman'ın ecnebi eşi Hürrem Sultan'dan oğlu olan II. Selim, Zigetvar fethi esnasında (7 Eylül 1566) vefat eden babasının ölüm haberini 24 Eylül'de aldı. O günlerde kendisi Afyon civarında bulunuyordu.
Bir devlet sırrı gibi haftalarca saklanan Kanunî Sultan Süleyman'ın vefat haberi ile birlikte "saltanata dâvet" mektubunu alan Şehzade Selim, Afyon'dan hareketle KütahyaBursa güzergâhını takip ederek İstanbul'a geldi.
30 Eylül günü 11. padişah olarak Osmanlı tahtına çıkan II. Selim, babası ve dedeleri gibi orduların başında seferlere çıkmak yerine, hemen bütün vaktini Topkapı Sarayı'nda ve İstanbul'da geçirmeyi tercih etti. Bu tercihte, anne tarafından onun yetiştirilme tarzının da etkili olduğu söylenebilir.
Kanunî'nin ikinci hanımı olan Hürrem Sultan, aslen Polonya'lı bir Yahudi ailenin kızıdır. Kırım Hanlığı kanalıyla Saray'a gönderildi. Çok zeki bir kadındı. Harem dairesinde kısa sürede sivrilerek temayüz etti. Padişahın dikkatini çekmeyi başardı ve nihayetinde onun nikâhlı eşi oldu.
Çocukları olduktan sonra, kuması Mahidevran Sultanla aralarında bazı sürtüşmeler yaşandı. Uzun yıllar devam eden bu sürtüşmeler, nihayet entrikalı çekişmelere dönüştü.