Benzer partilerin kapatılma gerekçesi

GÜNÜN TARİHİ 21 Mayıs 1971-1997

Millî Görüş çizgisinin önemli bir halkası olan Millî Nizam Partisi, 21 Mayıs 1971'de kapatıldı. Necmettin Erbakan liderliğindeki aynı çizginin bir başka halkasını teşkil eden Refah Partisi de, ne tuhaftır ki, yıllar sonra yine bir 21 Mayıs günü (1997) kapatma dâvâsıyla karşı karşıya geldi. RP, sekiz ay sonra kapatıldı. (16 Ocak 1998)

Birbirinin devamı mahiyetinde olan bu iki partinin kapatılması kararı da Anayasa Mahkemesi tarafından verildi. Üstelik, yine aynı gerekçeyle: "Laik Cumhuriyet ilkelerine aykırı davranışlarda bulunmak."

Mahkemelerin haklarında dava açıp kapatılmasına karar verdiği benzeri mahiyetteki başka partiler için de aynı gerekçe söz konusu. Aşağıda onlara da kısaca temas edelim.

Kapatılan o iki partinin de başında yine aynı siyasetçi vardı: Necmettin Erbakan. Erbakan'ın genel başkanı olduğu bir diğer parti, 12 Eylülcüler (1980) tarafından kapatılan Millî Selamet Partisidir. Erbakan'ın fahrî başkanı olduğu ve yine "laikliğe aykırı hareketler" gerekçesiyle kapatılan bir başka parti ise, Fazilet Partisidir.

Bu partiler arasında en kısa ömürlü olanı, Millî Nizam'dır. 26 Ocak 1970'te kuruldu, bir yıl dört ay sonra kapatıldı. Erbakan, yurdu terk etti ve bir müddet için gidip İsviçre'de kaldı. Partisi kapatılmasına rağmen, kendisine herhangi bir "siyasî yasak" getirilmediği için, bir buçuk yıl kadar sonra tekrar yurda döndü ve 11 Ekim 1972'de kurulan Millî Selamet Partisinin başına geçti.

Dikkate değer bir başka nokta şudur: Erbakan'ın lideri olduğu RP, 1997'de iktidarda iken, yani Erbakan Başbakan iken kapatılma kararıyla karşı karşıya kaldı.

Evet, aynı siyasî çizgide kurulan ve faaliyet gösteren partiler, sadece Millî Nizam ile Fazilet Partisinden ibaret değil elbet.

Bu siyasî çizginin ilk halkasını 1948'de Fevzi Paşa'nın fahrî başkanlığında kurulan Millet Partisi teşkil ediyor. 1950'den sonra bu parti hakkında Ankara 3. Sulh Ceza Mahkemesi tarafından açılan kapatma davası, yine "Laiklik karşıtı, dinî esasa dayanan bir cemiyet olduğu" kanaatine varılarak kapatılmasına karar verildi: 27 Ocak 1954. (Millî Nizam, yıllar sonra yine aynı gün teşekkül ettirildi: 26-27 Ocak 1970)