Türkiye'de ve dünyada aynı yıldönümüne denk gelen büyük depremler var. Bir tevâfuk eseri olarak 22 Mayıs'ta vukua gelen üç tanesi üzerinde kısaca durmaya çalışalım.

Bu depremler, tarihin bugüne kadar kaydetmiş olduğu en büyük, en yıkıcı ve en çok ölümlü depremler listesinin de başında geliyor. Bunların tamamının aynı Milâdî güne rastlıyor olması, haliyle dikkat çekici bir husus.

Şimdi, kronolojik sıralamaya göre bu büyük sarsıntılar hakkında bazı bilgiler takdim edelim.

1. Büyük İstanbul Zelzelesi

Günümüz uzmanlarının söylediklerine göre, yakın gelecekte şiddetli bir zelzeleye mâruz kalacağı muhtemel olan İstanbul'da, bundan 258 sene kadar önce büyük bir sarsıntı yaşanmış.

22 Mayıs 1766'da yaşanan ve İzmit'ten Tekirdağ'a, hatta Gelibolu'ya kadar uzanan büyük Marmara fay hattının kırılmasıyla neticelenen bu depremde, yüksek tsunami dalgaları da görülmüş.

Bu zelzeleden Galata Kulesi, Topkapı Sarayı ve Fatih Camii başta olmak üzere, pekçok tarihî yapı ağır şekilde hasar görmüştür.

Bu depremin, Richter ölçeğine göre 8 şiddetini aştığı ve 5 binden fazla can kaybına yol açtığı, tarihî kayıtlarda ifade ediliyor ki, o tarihte İstanbul'un nüfusu 160 bin civarındaydı.

Şiddetin büyüklüğüne göre can kaybının az olmasının öncelikli sebebi ise, daha çok şu şekilde izah ediliyor: Deprem, Kurban Bayramı'nın üçüncü günü olan Perşembe sabahı, gün doğumundan yaklaşık yarım saat kadar sonra meydana geldi. Bu da, vatandaşların çoğunun sabah namazını kılmış ve dışarı çıkmış bir vakte işaret ediyor.

2. Çin Depremi

Büyük deprem felâketinin hiç eksik olmadığı Çin'de, bundan tam 94 sene evvel bugün, pek şiddetli, yıkıcı ve çok ölümlü büyük bir deprem yaşandı.

Deprem tarihi kayıtlarına göre, 22 Mayıs 1927 tarihinde yaşanan bu depremde yaklaşık 200 bin kişi ölmüş, başta Xining olmak üzere birçok şehir yıkılmış, adeta yerle bir olmuştu.

O tarihteki depremin büyüklüğü ise, Richter ölçeğine göre 8.6 olduğu ifade ediliyor. Tabii, Çin'in nüfusu çok kalabalık olduğundan, böyle yüksek orandaki insan ölümleri pek fazla dikkat çekmiyor.

3. Şili Depremi