27 Mayıs: 1 cunta 4 darbe

GÜNÜN TARİHİ 27 Mayıs 1960

Demokratları devirerek devletin yönetimini ele geçiren "Albaylar Cuntası", aslında bir değil, ardı ardına tam dört kez darbe yapmış oldu.

1. Birinci darbede, milletin hür iradesiyle iktidara gelmiş olan Demokrat Parti hükûmetini devirdi.

2. İkinci darbeyi, askeriyenin başında bulunan Genelkurmay Başkanı Rüştü Erdelhun Paşa'ya karşı yapıldı.

3. Üçüncü darbe ile âdeta ordu lağvedildi. Darbe komitesi, 2 Ağustos 1960 tarihinde almış olduğu vahşiyane bir kararla 235 general ile yaklaşık 5.000 kadar subayı cebren ordudan attı. EMİNSULAR: Yani, Emekli İnkılap Subaylar olayı.

4. Dördüncü darbe, cuntanın kendi içinde yapmış olduğu darbedir. 13 Kasım 1960 tarihinde yapılan iç darbe ile Alparslan Türkeş liderliğindeki 14 üye darbe komitesinden atılarak yurt dışına gönderildi.

Öncelikle, Genelkurmay Başkanı olan Rüştü Erdelhun Paşa'nın başına gelenlere bir bakalım.

Demokrat Parti iktidarına son vererek Başbakan ve bakanları katleden 27 Mayıs (1960) darbecilerinin işlemiş olduğu günah ve cinayetlerin listesi hayli kabarıktır, bu cuntacıların.

Darbe yapıldığı esnada, Genelkurmay Başkanı olan Rüştü Erdelhun Paşa, 23 Ağustos 1958'den beri bu makamda bulunuyordu.

1894 Edirne doğumluydu ve yirmi yaşından, yani 1914'ten beri ordunun içinde çeşitli kademelerde başarılı hizmetlerde bulunmuş şerefli bir subaydı.

Ordunun başında bulunduğu 1958'den beri bünyede yaşanan bir rahatsızlığın, bir hazımsızlığın farkındaydı. Ancak, ordunun siyasete ve ideolojik cereyanlara kapılmasını doğru bulmuyor ve bu düşüncesini hemen her fırsatta dile getiriyordu.

Başkomutanın darbeye taraf olmadığını anlayan alt kademelerdeki cuntacılar, gizli bir faaliyet yürüttüler ve 27 Mayıs gecesi Korgeneral Cemal Madanoğlu liderliğinde insanlık dışı bir darbe gerçekleştirdiler. (Erzurum'daki 3. Ordu Komutanı Ragıp Gümüşpala'nın Madanoğlu'na itirazı üzerine, darbeciler telâşlandılar ve İzmir'de emeklilik hayatını yaşayan eski Kara Kuvvetleri Komutanı Org. Cemal Gürsel'i gece yarısı apartopar alıp Ankara'ya getirerek cuntanın başına monte ettiler.)

Cumhurbaşkanı Bayar, Başbakan Menderes'i deviren ve Genelkurmay Başkanını hapsettiren bu cuntacılar, ileriki günlerde daha alt kademeye de indiler ve binlerce subay (Eminsular) ile siyasetçinin hayatını azaba çevirdiler.