Üstad diyor ki; "Binler teessüf ki, şimdi müthiş yılanların hücumuna maruz biçare ehl-i ilim ve ehl-i diyanet, sineklerin ısırması gibi cüz'î kusuratı bahane ederek, birbirini tenkitle, yılanların ve zındık münafıkların tahribatlarına ve kendilerini onların eliyle öldürmesine yardım ediyorlar." 1Bilindiği üzere 'tenkit'; kişinin başkalarının yaptığı bir işi, davranışı veya söylediği bir sözü ayıplamak, o kişiyi yermek veya olumsuz davranışla karşılamak olduğuna göre, nasıl olurda öldürücü etkisi olur. Anlaşılacağı üzere bu maddî bir öldürme değildir. Manevî veya hükmî bir öldürme diyebiliriz, bu olaya. Tenkitler genellikle olumlu ve olumsuz diye iki şekilde oluyor. Olumsuz ve haksız yere yapılan tenkitler bu gruba girdiği gibi çok az da olsa olumlu (iyi niyetlerle) yapılan tenkitlerde de manen yaralayıcı tahrip edici hallere rastlanabilir. Tenkit ayrıca, bir bakıma kabiliyette ister. Yani kişiyi tenkit etmek gerektiğinde kişinin iyi özelliklerini arasında beğenilmeyen bir hareketi, sözü arada zikredip tenkit edilebilir. Yukarıdaki paragrafta bahsedilen husus; ilim ehli ve dindar kişiler, karşısındaki aynı sınıfta olan kişilerin çok küçük kusurlarını ortaya çıkarıp onları tenkit etmeleridir. Bundan dolayı da bu konudan din düşmanlarının faydalanmasının ortaya çıkmasıdır. Meselâ bunlardan biri için şu uyarıyı yapıyor, Üstad Hazretleri; "Sakın hocaların Cuma ve cemaatlerine ilişmeyiniz. İştirak etmeseniz de, iştirak edenleri tenkit etmeyiniz." 2 Bu cümleden anlamamız gereken her halde şu olmalı; Müslümanlar, yani ehl-i iman, birbirlerinin hata ve kusurlarını görse veya hizmet metotlarını beğenmese bile tenkit etmemesi gerekiyor. Bu konuyu destekleyen başka bir cümlede de Üstad; "En müthiş maraz ve musîbetimiz, cerbeze ve gurura istinat eden tenkittir. Tenkidi eğer gurur istihdam etse, tahrip eder, parçalar." 3 diyerek cerbeze ve özellikle de kibirle yapılan tenkitlerde önü alınamayan tahripler olabileceğinin altını çiziyor. Peki, bir mü'min özellikle belli bir konuda âlim sayılabilecek bir kişiinsan başkalarını niye tenkit eder Ya onun yaptığını anlamaz,