Çocuğa eğitim vermek, bir şeyler öğretmek istediğimizde, "Çocuktur anlamaz" ön yargısını ortadan kaldırarak bu işi yapmak verimliliği artıracaktır. Çünkü çocuğun da hisleri- duyguları var olduğuna göre, o da bazı şeyleri biz büyüklerden daha iyi hissedebilir.

Peki, eğitim ne zaman başlamalı ve nasıl olmalı ki sonucu verimli olsun

Bu sorunun cevabını önce Kur'ân-ı Kerîm'e ve sonra da Muallim-i Ekber olan Hz. Peygamberin (asm) sözlerine ve uygulamalarına bakarak alabiliriz.

Resulullah (asm) şöyle buyurmuştur: "Babanın senin üzerinde hakkı olduğu gibi çocuklarının da hakkı vardır."1

Bu hükmümüzü destekleyen ayrı bir hadis de şöyledir; "Çocuklarınızı iyi eğitin ki yüce Allah sizleri affetsin."2

Ve sonrasında bu eğitimin nasıl olacağını da Hz. Peygamber (asm) tek tek belirtmiştir; "Çocuk yedi yaşına kadar emredici, yedi yaşından on dört yaşına kadar emre uyan, on dört yaşından sonraki yedi yılda da anne ve babasının istişare tarafı olmalıdır."3

Şimdi bahsedeceğimiz hadise baktığımızda zamane babalarının hâlini düşünmek bile zor geliyor.

Resul-i Ekrem (asm) bir gün şöyle buyurmuştur: "Yazıklar olsun ahirzaman babalarına!" Bunun üzerine Ashab sordu: "Yoksa müşrik mi olacaklar" Peygamberimiz (asm) şöyle buyurdu: "Hayır, Müslüman kalacaklar; ama çocuklarına dini öğretmeyecek ve hatta çocukları dini öğrenmek istediklerinde onlara engel olacak ve onları dünya malı kazanmaya sevk edeceklerdir. İşte ben böyle babalardan uzağım; onlar da benden uzaktırlar."4 Cenab-ı Hak bizleri bu babalara benzemekten korusun.

Babaların çocuklarının eğitimi ve geleceği konusunda nasıl davranmaları gerekir acaba Bu konuda İmam Cafer Sadık (ra) şöyle buyurmuştur: "İyi babaların çocuklarına bırakabileceği en büyük miras, servet değildir; güzel eğitim ve ahlâktır."5

İmam Ali (ra) ise şu şekilde bir tavsiyede bulunmuştur: "Çocuklarınızı kendi zamanınızın âdetlerine göre eğitmekte ısrarcı olmayın; çünkü onlar sizin zamanınızdan başka bir zaman için yaratılmışlardır."6

Peki, çocuklara verilecek eğitimin şekil ve metodu nasıl olmalıdır

Bu konuda ise, Hz. İmam Ebu Hasan (ra), çocuğuyla ilgili bir şikâyette bulunan bir adama İmam şöyle buyurdu: "(Çocuğunu eğitmek istiyorsan), onu dövmemelisin; ona küsebilirsin, ama bunu fazla sürdürmemeli ve en kısa zamanda barışmalısın."7

Yukarıda verilen tavsiye ve metotlara uyulmadığı takdirde acaba çocukların başlarına nasıl bir durumlar meydana gelir Bu şüphenin cevabını ise, sevgili Peygamberimiz (asm) şöyle belirtmiştir: "Her çocuk İslâm fıtratı üzere doğar. (Yanlış eğitim sonucu) onu Yahudîleştiren, Hıristiyanlaştıran, Mecusîleştiren ve doğru yoldan saptıran anne ve babalardır."8

Onun bizlerin yapacağı iş, davranması gereken durumu İmam Seccad (ra), çocuklarının eğitimi hususunda yüce Allah'tan şöyle yardım dilemektedir:

"Allah'ım, çocuklarımı iyi eğitebilmem için bana yardım et."9

Hz. Peygamber (asm) de şöyle buyurmuştur: "Çocuklarınıza saygılı davranın, onlarla alay etmeyin, onlara hakaret etmeyin, aptal ve cahil gibi lakaplarla onları çağırmayın."10