Alın teri ve vakar

Ben bugün size siyaset değil, bir at kestanesi yaprağının hikayesini anlatacağım. Hani o baharda yeşeren, yazın gölge olan, şimdi ise "ölmek için" yani aslına, toprağa dönmek için kendimi rüzgara bırakan o yaprağın gördüklerini...

Hz. Mevlâna, insanı sadece et ve kemikten ibaret görmez; ona "baştan sona, sondan başa bakabilme" ferasetini öğütler. İşte dalından kopan o yaprak, sonu gördüğü için en başı da anlar. Dîvân-ı Kebîr'deki o muazzam; "Bu dünya bir dağdır, yaptıklarımız ise ses. Sesin neyse, yankısı da o olur" hakikati, o yaprağın rüzgarla süzülürken duyduğu sestir aslında.

Peki, o yaprak Karadeniz semalarında süzülürken aşağıdan gelen hangi yankıyı duyar O dumanlı zirvelere bir kulak misafiri edebiyle yaklaştığında, rüzgar ona neyi fısıldar Şüphesiz duyulan o yankı; alın teri, vakar ve sadakattir.

Rüzgar onu önce Zonguldak üzerine indirir... Orada hayat, Hz. Yusuf gibi kör kuyulardan Nil'e uzanan bir sabır imtihanıdır. Yerin yedi kat altına inen o madenciler için karanlık bir son değil, aydınlık bir rızık kapısıdır. Yukarıdan bakanlar, "Yüzleri kara, acaba bahtları ne renk" diye sorar. Oysa o madenci ocaktan çıkınca, arkadaşının sırtındaki kömür tozunu şefkatle siler.

İşte milli birlik dediğimiz şey, o tozlu sırtta kardeşinin el izini taşımaktır. Emek, en büyük duadır orada.

Sonra o deli poyraz yakalar yaprağı, biraz doğuya, Rize'ye savurur. O dik yamaçlara tepeden bakıp "Ha bu yokuşlar bitmeyi..." derseniz yanılırsınız. Her yokuş, terle tırnakla açılmış bir çay terasına, bir rızık kapısına çıkar.

İnsan burada doğaya meydan okumaz. Bilir ki; hasat nakış gibi işlenirse; hava da, su da, toprak da insanı besler.

Hele acıkınca bir evin bacasından tüten tomara kızartması kokusunu alır, yanına iki sevdalı dost denk gelir de illaki güzel bir hayrın sonunda o samimi horonun sesini duyarsa, kendini şanslı sayar o yaprak.

Ama buranın doğası hata kabul etmez; yalnız nişan alma kabiliyetiniz zayıfsa, sürülmüş mermilere çok yakın durmayın derim...

O zaman hangisi çatata, hangisi vatata, hangisi ratata... Sadece kulak sesiyle ayırt edilmez o sesler; his gerekli, mana ve sabır gerekli.

Rüzgar bu kez yönünü kıyıdan içeriye çevirir; beni tarihin koynuna, Safranbolu'ya, bir Arnavut kaldırımının üzerine bırakıverir. Tam da bir kapı tokmağının eşiğine... O tokmaklar ki, eve gelenin kadın mı erkek mi olduğunu haber veren o ince nezakettir.

Oradan Çorum'a savrulurum... Bin yıllık Hitit duasının kırık bir tablete kazınmış halini görürüm. O dua, bugün komşusundan ödünç un isteyen Anadolu kadınının cümlesinden daha güçlü değil aslında.