Hz. Ali (ra): Kim ülkeyi imar etmeden vergi toplarsa...
Hazreti Ali'nin (ra), Mısır'a vali tayin ettiği Malik bin el-Hâris'e gönderdiği ve hem son derece önemli, hem de güncel yönetim prensipleri ihtiva eden mektubundan bir bölüm:
Unutma ki, idaren altında bulunan insanlar sınıf sınıftır. Bir kısmının ıslahı diğerinin ıslahına bağlıdır. Bunlar birbirlerine ihtiyaç duymaksızın yaşayamazlar. Bu sınıflar şunlardır: Askerler, genel ve özel işlere bakan kâtipler, adaletli kadılar, adalet ve hakkaniyetle çalışan memurlar, vergi veren Müslümanlar, cizye ve haraç veren zimmîler, ticaretle uğraşanlar, sanatla ilgilenenler ve en alt sınıfı oluşturan yoksul ve miskinler.
Allah bunların hakkını üstün kılmıştır. Bunlarla ilgili hükümler, Kitap ve Sünnettedir.
Ordu, Allah'ın izniyle halkın koruyucusu, yöneticilerin ziyneti, dinin izzet ve emniyetini sağlamak için bir araçtır. Halkın düzeni ancak orduyla sağlanabilir. Ordu, düzeni sağlamada, düşmanlara karşı güç oluşturmada ve ihtiyaçları karşılamada vergiye dayanır. Ordu ve vergi mükellefleri ancak kadılar, memurlar ve kâtiplerle düzelip güçlenebilir. Bunlar ihtiyaç sahiplerini gözetir, vergileri toplar, toplumun ve fertlerin işlerini güvence altına alırlar. Bütün bunlar ancak tüccarlar ve sanatkârlarla ayakta durabilir.
Tüccar ve sanatkârlar meslektaşlarını bir araya getirip pazarlar kurar, insanların ihtiyaçlarını karşılayıp başkalarının elde edemediği kazançlar elde ederler. Yoksul olup yardım edilmesi, gözetilmesi gereken ihtiyaç sahiplerinin ve miskinlerin durumlarının düzeltilmesi, vali üzerindeki haklarındandır.
İnsanlar arasında hükmedecek kimseleri seçerken en değerli (liyakatli ve ehil) olanları seç. Sonra onların verdikleri hükümleri öğrenmeye çalış.