Deprem ranta yeni bahane

Yıl 2011... AKP'nin iktidara gelişiyle Toplu Konut İdaresi başkanı olan Erdoğan Bayraktar, düzenlediği basın toplantısında yeni kurulan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı eliyle yapılacak kentsel dönüşümü anlatıyor ve "Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunu" özetliyor. Bayraktar bu alanların dönüşümünün nasıl olacağından, mevcut yapı stokunun iyileştirilmesinden, afete duyarlı yerleşmeler elde edilmesinden söz ediyor.Ancak bir süre sonra İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş'ın aldığı kararlar, Bayraktar'ın bu pembe dönüşüm tablolarının üzerinden geçerek yok ediyordu. İstanbul'un kentsel dönüşümü kısa süre sonra rantsal dönüşüme evriliyordu. Hızını alamayan rantçılar deprem toplanma alanlarının üzerine bile alışveriş merkezi konduruyordu.En büyük kentsel dönüşüm diye lanse edilen İstanbul Fikirtepe'de yaşananlar ise Bayraktar'ı bile şu sosyal medya mesajını yazacak kadar isyan ettiriyordu: "İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin, emsal 5.5 gibi yüksek yoğunluk vererek başlattığı kentsel dönüşüm, hem Fikirtepe'de yaşayanları mağdur etti ve hem de Türkiye çapında başlatılan kentsel dönüşüm seferberliğinin önünü tıkadı! Heyhat!"Bu tarihsel bahsi kapatırken şu notu düşmek de gerekli: Kadir Topbaş'ın ağzından İstanbul'a özellikle de imara ilişkin kararlardan kendisinin değil, dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın sorumlu olduğunu birçok kez duymuşluğumuz var...Yoksula rezerv sürgünü1999 depreminin üzerinden geçen 24 yıl işte bu şekilde harcandı.Kahramanmaraş merkezli ve 46 bin kişinin hayatını kaybettiği depremle birlikte şimdi İstanbullular da ruhsal olarak enkaz altında. Biliyoruz ki yaşadığımız konutların, ne yenisi ne de eskisi güvenilir...Hepimiz depremi korku içinde bekliyoruz. Hükümetin açıkladığı önlem ise yeni bir rantsal dönüşümün sinyali. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, İstanbul'da 1 milyon 500 bin riskli konutun rezerv alanlara taşınacağını söylüyor!İstanbul son yıllarda dünyada gayrimenkul getirisi en yüksek kentlerden. Merkez Bankası verilerine göre 2010 yılında ortalama arsa metrekare fiyatı bin 523 olan İstanbul 2022 sonunda 27 bin 882 TL'ye çıktı.Hükümetin 2021'de "faiz neden, enflasyon sonuç" teziyle patlayan döviz ve enflasyonla iki yılda oluşan fiyat artışları ise yüzde 400'lerde. Yıllık ortalamalara bakıldığında en fazla değer kazanan ilçeler sırasıyla Beyoğlu, Kâğıthane, Bağcılar, Fatih ve Şişli. Yani hükümetin planına göre en eski konutların yer aldığı, yani en fazla konutun yıkılacağı semtler. Orta ve alt gelir grubunun ağırlıklı olarak yaşadığı bu semtlerin milyon dolarlarla