Peki, teslim oluyorum. Ben de seçim yorumu yapacağım. Fakat daha önce de dediğim gibi uzmanlık alanım değil. Söylediklerimin bir kısmı hakikatse bir kısmı da gönlümden geçendir.

Bu seçimde galiba kazanandan çok kaybeden var. Her yerde değil ama çoğu yerde seçmen, kazananı kazandırmak için değil, kaybedene kaybettirmek için oy kullandı. Ak Parti'nin bir grup seçmeni de oy kullanmayarak aynı hedefe yöneldi.

Neler ve kimler kaybetti

Önce neler

Kibir ve hakaret kaybetti. Rakibi aşağılamak, küçük görmek kaybetti. Rakibi aşağılamak kadar büyük yanlış yoktur. Onu yenerseniz, aşağılık birini yendiniz demektir. Bunu zafer sayamazsınız. Aşağıladınız rakibe yenilirseniz, kendi ağzınızla, kendi seviyenizin ondan aşağıda olduğunu kabullendiniz demektir.

Kırk katırdan da kırk satırdan da beter bir hâl.

HERKESİ HER ZAMAN

Ne kadar televizyonunuz, ne kadar gazeteniz olursa olsun, halkın sonunda yalanın farkına varacağını hesaplayamadınız. Yalan kaybetti. Ne demişler: Halkın hepsini bir zaman için kandırabilirsiniz, bir kısmını hep kandırabilirsiniz fakat hepsini her zaman kandıramazsınız. Yalan kaybetti.

Az nüfuslu çok fakir ülkelerde bahşişle oy devşirebilirsiniz. "Yatırım maliyeti" düşüktür. Hoş, böyle yerlerde sizden önce "dış güçler" bu işi yapar veya sizin vasıtanızla yapar. Fakat Türkiye gibi büyük ve orta halli ülkelerde bahşişin maliyeti yüksektir. Bin verirsiniz, beş bin, on bin verirsiniz. Devamını getiremezsiniz. Ekonomide devri daim makinesi yoktur. Halkın hepsine bir zaman için bahşiş verebilirsiniz, bir kısmına her zaman verebilirsiniz fakat hepsine her zaman bahşiş veremezsiniz.

Sonunda siz de tükenirsiniz, bahşişin gücü de tükenir. Bahşiş kaybetti.

Bahşiş veremeyince, hiç olmazsa bahşiş vaat edersiniz. Fakat bahşiş bekleyenlere bu yetmez. Büyük başarılar vaat edersiniz. Ne de olsa halk balık hafızalıdır. Mesela 2011 seçimlerinde Altay tankı vaat edersiniz. Öyle de oy alırsınız. Sonra aradan on yıllar geçer ve vaatleriniz gerçekleşmez. Halk balık hafızalı değildir. Sadece sabırlıdır. Fakat sonunda sabır taşı çatlar. Sabrın sonu, sabreden için selamettir; sabrettiren için değil. Uydurma vaatler kaybetti.

KİM KAYBETTİ

Neler kaybetti buraya kadar Kimler kaybetti

Seçime ve siyasete seçim gibi, siyaset gibi değil de harp gibi yaklaşanlar; nefretle oturup düşmanlıkla kalkanlar kaybetti. Kendini bir daha rakibinin yüzüne bakamayacak hâle getirenler kaybetti.

Normal bir ülkede, yerel seçimlerde yerel seçime giren adaylar kazanır veya kaybeder. Muhtar kazanır, muhtar kaybeder. Belediye meclis üyesi kazanır, kaybeder. Belediye başkan adayı kazanır, belediye başkan adayı kaybeder.

Ancak bizim ülkemizde böyle değil. Bu yüzden hezimetler zaferlerden daha büyük oluyor.