Kime oy verir, kime vermezsiniz
Seçim yakın veya uzak, insanlar değişen eğilimleri merak ediyor. Bu merakı tatmin için en lezzetli soru, "Gelecek Pazar seçim olsa" diye başlayanı. Geçen yazımda üç ayrı kamuoyu araştırma kurumunun- iki şirket ve bir enstitü- sonuçlarını verdim. Sonuçlardaki ortak noktalardan biri, CHP'nin tekrar ikinci sıraya düşmesiydi.
Elimdeki en ayrıntılı sonuçlar, genç dostlarımın, Toplum Çalışmaları Enstitüsü anketiydi. (https:bit.lytoplumhaziran ). Video tercih ederseniz o da burada: (https:bit.lytoplumh ). Partilerin alacakları oyların dökümü şöyleydi:
AK PARTİ
29,3
32,3
CHP
27,7
30,5
MHP
8,7
9,6
DEM PARTİ (YEŞİL SOL)
7,5
8,3
İYİ PARTİ
3,7
4,1
ZAFER PARTİSİ
3,5
3,9
YENİDEN REFAH PARTİSİ
3,1
3,4
ANAHTAR PARTİ
2,5
2,8
TÜRKİYE İSÇİ PARTİSİ
1,4
1,5
DİĞER
3,4
3,7
ARA TOPLAM
90,8
100
KARARSIZLAR NASIL DAĞITILIYOR
İlk sütun ham yüzdeleri, ikincisi "kararsızlar dağıtıldıktan sonra" diye meşhur edilen sonucu gösteriyor.
Bu kararsızlar acaba nasıl dağıtılıyor diye hiç merak ettiniz mi Gerçekte hiçbir şey dağıtılmıyor. İkinci sütunu hesaplarken "oy kullanmayacağım", "sandığa gitmeyeceğim", "kararsızım" gibi cevap verenleri yok sayıp geri kalanların yüzdesini hesaplıyorsunuz. Daha doğrusu birinci sütunda ara toplam diye görünen 90,8 var ya; bunun matematikçesi 0,908. Birinci sütundaki bütün sayıları 0,908'e bölüyorsunuz. Yeni yüzdelerin toplamı, mecbur, 100 çıkıyor.
Bu ankette hata payı 2,5 imiş. Dolayısıyla birinci- ikinci bulgusu da kesin değil. Ama şunu söyleyebiliriz; CHP'nin artık birinci parti olduğu iddiası da artık şüpheli, hem de çok şüpheli. Nitekim Metropoll ve Gezici şirketlerinin yakın tarihlerdeki anketleri de aynı sonuca işaret ediyor.
Herkesin şapkasını önüne koyup derin derin düşünme vaktidir.
KİME OY VERMEZSİNİZBen yine Toplum Çalışmaları'nın anketine döneceğim. Onun bazı soruları diğerlerinde yok. İlginç bir soru, "Kesinlikle oy vermem dediğiniz bir parti var mı" Bu soruya 73,4 "Evet, var." cevabını vermiş. Benim, yarı şaka, seçim kanunu teklifime geliyor iş. Teklifim şöyle: "Her seçmenin bir oyu vardır. Seçmen bu oyunu isterse bir parti lehine, isterse bir parti aleyhine kullanabilir." Beklediğim sonuç da şöyle: Seçimi X partisi eksi 12 ile kazanır. Diğerlerinin eksi puanı daha fazladır. Veya adı sanı duyulmamış bir partiye eksi vermek kimsenin aklına gelmediği için o parti birkaç oyla iktidara gelir.
Biraz ciddi olup gerçeğe dönelim. Kesinlikle oy verilmeyecek partiler şöyle sıralanıyor: DEM (43,3), AKP (31,5), CHP (23,8), MHP (9,3) Bu soruda DEM, açık ara birinci! DEM'e kesinlikle oy vermeyecekler, DEM'e oy vereceklerin 8 katı gibi. AKP, CHP ve MHP için oy verenlerle, kesinlikle vermeyecekler birbirine yakın. Acaba bazı partilerle iş birliği yapmak ek oy getirmek yerine oy kaybettirir mi Bazen iki artı iki, bir buçuk çıkabiliyor. Alo Sesim geliyor mu