Toplum Çalışmaları Enstitüsünün, 19 Haziran tarihli Türkiye Seçmen Eğilimleri Anketi'nden devam ediyorum.

Son olarak her parti için şu sorunun cevabını vermeye çalışacağım: Seçmeninin ne kadarı hangi dünya görüşüne mensup Yani mesela AKP seçmeninin, CHP, MHP ve diğer partilerin seçmeninin ne kadarı milliyetçi, ne kadarı İslamcı, ne kadarı demokrat, vs.. Ankette bu etiketleri denekler seçiyor. Yani "kendilerine Atatürkçü diyenler", "kendilerine milliyetçi diyenler" diye düşünebilirsiniz. Bildiğim kadarıyla böyle bir kırılım şimdiye kadar yapılmadı. Bu bir ilk olacak. Enstitünün yayımladığı raporda da bu kırılım yoktu. Rica ettim, sağ olsunlar, yapıp yolladılar. Yani bu şekilde bir kırılım yoktu ama bunu yapabilmelerini mümkün kılan veri ellerindeydi. İş hesaplamaya kalıyordu.

Tablo aşağıdaki gibi çıkıyor:

Seçmenlerin Dünya Görüşlerinin Partilere Dağılımı ()

Atatürkçü

Milliyetçi

İslamcı

Muhafazakâr

Ülkücü

AK PARTİ

17,63

20,52

19,09

14,56

5,37

CHP

69,54

6,11

2,33

0,82

2,67

MHP

10,60

40,17

1,54

5,12

32,12

DEM Parti (Yeşil Sol Parti)

6,52

2,55

12,98

4,96

0,00

İYİ PARTİ

48,80

10,78

7,44

10,60

9,84

ZAFER PARTİSİ

53,38

32,44

0,00

1,05

0,00

YENİDEN REFAH PARTİSİ

20,72

18,99

23,01

17,83

3,61

Genel Oran

36,60

16,38

9,74

7,48

6,66

Tabloyu şöyle okuyacaksınız: "Ak Parti seçmeninin 17,63'ü kendine Atatürkçü, 20,52'si milliyetçi, 19,09'u İslamcı, 14,56'sı muhafazakâr ve 5,37'si ülkücü diyor"

Partilerdeki dünya görüşü oranlarının üç yıl içinde nasıl değiştiğini araştırdım. Elimde üç nokta vardı: 14 Mayıs 2023 seçimi, 31 Mart 2024 yerel seçimi ve Haziran 2025'te yapılan ankette "Bu Pazar seçim olsa" sorusuna verilen cevaplar. Partilere katılmalar olmuş, ayrılmalar olmuş fakat dünya görüşü oranlarında anlamlı bir değişiklik görünmüyor. Dolayısıyla son üç yıl içinde falancalar filan partiyi terk ediyor, şunlar şu partiye yöneldi gibi değerlendirmeleri destekleyecek veri bulamadım.

Hata payı artıeksi 2,5. Partilere göre seçmenin dünya görüşü rakamlarına bakarken bunu akılda tutmamız gerekiyor. Şöyle ki mesela seçmen tercihinde 10 civarında çıkan bir partinin iç yapısını incelerken anketin tamamında 2,5 olan hata payı, on katına, yani 25'e tırmanır. O takdirde sonuçlar anlamsızlaşır. Bu yüzden, toplamda 5'in altında çıkan dünya görüşlerini almadım. Almadığım dünya görüşleri şöyle: sosyal demokrat (4,73), demokrat (3,11), sosyalist (2,25), ulusalcı (1,34) ve liberal (1,32). Seçmenin 3'ünden azının tercih ettiği partileri de almadım.

Bu tablodan her parti için hangi dünya görüşlerinin başat olduğunu görebilirsiniz. Belki DEM hariç. DEM'deki en yüksek dünya görüşü, 20,85 ile tablo dışında bıraktığım "Cevap yok" şıkkı. Bunu 19,46 ile "Sosyalist" izliyor. Başka hiçbir partide yüzde onun üstünde sosyalist görünmüyor.

Geçen yazımda Atatürkçü- milliyetçi- ülkücü bloğunun siyaset tayfımızdaki hâkimiyetinden bahsetmiştim. Yukarıdaki tabloda da bu hâkimiyet görünüyor. İkinci tabloda dünya görüşlerini iki blok hâlinde verdim. Atatürkçü Milliyetçi Ülkücü (AtMiÜl) ve İslamcı Muhafazakâr (İsMu). Sözünü ettiğim hâkimiyet, "Genel Toplam" satırında, 60'a 17 gibi açık bir farkla görünüyor. AtMiÜl bloğu hemen bütün partilerde İsMu bloğundan büyük. Bunun tek istisnası DEM Parti. İki blok Ak Parti ve Yeniden Refah Partisinde birbirine yaklaşıyor fakat DEM gibi tersine dönmüyor.