Z Kuşağının emeklilik maaşını hesaplama esasları

SGK'dan önce işçilerin-SSK, memurların-Emekli Sandığı, esnaf ve diğer bağımsız çalışanlar ise Bağ-Kur kanununa göre emeklilik maaşı bağlanmaktaydı. Dolayısıyla statü ve dönemlere göre emeklilik maaşları hesaplama esasları farklılık göstermektedir. 2008 yılı Ekim ayı başı itibarıyla yürürlüğe giren SGK (5510 sayılı) Kanun ile tüm sigortalılar için yeni bir sistem getirilmiştir. Bu sistem ilk defa 2008Ekim ayı başından itibaren sigortalı olanlara uygulanmaktadır. Dolayısıyla Z Kuşağının emeklilik işlemleri de bu yeni sisteme göre yapılacaktır. Z Kuşağının geçmiş dönemlerdeki SSK, Emekli Sandığı ve Bağ-Kur kapsamında çalışmaları olmayacağından emeklilik aylıklarının hesaplanması daha yalın ve kolay olacaktır. Bu açıdan kendi kendilerine emeklilik planlamalarını uzman yardımı olmadan da yapabileceklerdir. Okuyucularımızın taleplerine binaen Z Kuşağına münhasıran emeklilik ile ilgili esaslara ilk defa bu yazımızda yer verilmiştir. AYLIK BAĞLANACAK STATÜNÜN BELİRLENMESİ Z Kuşağı, ilk defa 2008Ekim ayından sonra sigortalı olacağından bunlar için artık SSK, Bağ-Kur ya da Emekli Sandığı sigortalılığı söz konusu olmayıp (41-a), (41-b) ve (41-c) sigortalılıkları söz konusu olacaktır. Belirtilen yeni statülerden birden fazlasına tabi olarak çalışan veya prim ödeyen sigortalıların, emeklilik (yaşlılık) aylığı sigortalılık süresi içinde en fazla sigortalılığının geçtiği, hizmetlerin eşitliği hâlinde ise son tabi oldukları, malullük ve ölüm sigortalarına ilişkin aylıkları ise en son tabi oldukları, statüye göre bağlanmaktadır. Keza bu yeni durumda Hizmetlerin Birleştirilmesi Kanunu uygulanmamaktadır. Bu nedenle son 7 yıllık fiilî hizmet süresi içinde fiilî hizmet süresi fazla olan çalışmaların esas alınması kuralı uygulanmayacaktır. Bu bağlamda Z Kuşağının daha az primle emekli olması için en fazla sigortalılığının geçtiği statünün (41-a) olması gerekmektedir. AYLIKLARIN HESAPLANMASI SGK (5510 sayılı) Kanunda getirilen sistemde emeklilik aylığı; Emeklilik AylığıOrtalama Aylık KazançxAylık Bağlama Oranı Formülüyle hesaplanmaktadır. Buna göre sigortalıların 2008Ekim sonrası çalışmalarına ait prime esas kazançları güncelleme katsayısı ile emeklilik (tahsis) talep veya ölüm yılına güncellenmektedir. Güncelleme katsayısı, her yılın Aralık ayına göre TÜİK tarafından açıklanan en son temel yıllı tüketici fiyatları genel indeksindeki değişim oranının 100'ü ile sabit fiyatlarla gayrisafi yurtiçi hasıla gelişme hızının 30'nun toplamına (1) tam sayısının ilave edilmesi sonucunda bulunmaktadır. Ortalama aylık kazanç (OAK) ise: 2008Ekim (dâhil) ve sonraki her yıla ait prime esas kazancın, ait olduğu yıldan itibaren aylık talep veya ölüm tarihine kadar geçen yıllar için, her yıl gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan kazançlar toplamının, 2008Ekim (dâhil) daha sonraki prim ödeme gün sayısına bölünmek suretiyle hesaplanan ortalama günlük kazancın 30 katı olarak esas alınmaktadır. AYLIK BAĞLAMA ORANININ HESABI Aylık bağlama oranı, sigortalının toplam prim ödeme gün sayısının her 360 günü için 2 olarak uygulanmaktadır. Aylık bağlama oranının hesabında, 360 günden eksik süreler orantılı olarak dikkate alınır ve 90'ı geçmemektedir. . 41-a sigortalıları için prim gün sayısı 7200'den az olanlar için çalışma gücü Kayıp oranının 7200 prim ödeme gün sayısı ile çarpımı sonucu bulunan rakamın 60'a bölünmesi suretiyle hesaplanan gün sayısına göre (Çalışma gücü kaybı oranı x 7200 60ABO'ya esas prim gün sayısı) 40'ı geçmemek üzere tespit edilir. Prim gün sayısı 7200 günden fazla olanlar için ise toplam prim ödeme gün sayısına göre aylık bağlama oranı belirlenir. 41-b sigortalıları için prim gün sayısı 9000 günden az olanlar için çalışma gücü kayıp oranının 9000 prim gün sayısı ile çarpımı sonucu bulunan rakamın 60'a bölünmesi suretiyle hesaplanan gün sayısına göre (Çalışma gücü kaybı oranı x 9000 60ABO'ya esas prim gün sayısı) 50'yi geçmemek üzere, tespit edilir. Prim gün sayısı 9000 günden fazla olanlar için ise toplam prim ödeme gün sayısına göre aylık bağlama