"Torba Kanun": Genel Sağlık Sigortası Affında yanlış bilinenler

Hâlen TBMM komisyonlarında işlem görmekte olan "Torba Kanun" "Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi"nde yer verilen çalışma hayatı ve sosyal güvenlikle ilgili önemli düzenlemeleri izah etmeye devam ediyoruz. Bu yazımızda Genel Sağlık Sigortası affına yer verilmiştir.

AFFIN KAPSAMI

16 yılı aşkın süreden beri uygulanmakta olan genel sağlık sigortasıyla toplumun çoğunluğu sağlık sigortası imkânına kavuşmuştur.

Sosyal güvencesi olmayan işsizler, kaçak sigortalı çalışanlar, hiçbir işte çalışmayanlar, 18 yaşından sonra öğrenim hayatını sonlandıranlar, 20 yaşını aşan lise mezunları ile 25 yaşını aşan üniversite mezunu işsizler, sigortasız tarım işçileri, sigortasız ev hizmetlerinde çalışanlar ile hiçbir sigortalılığı bulunmayıp sağlık harcamalarını kendi cebinden karşılayanlar ile diğer tüm sosyal güvenliği olmayan vatandaşlar, 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren gelir testi ve genel sağlık sigortası kapsamında yer almaktadır. Ancak hâlen bu durumun farkında olmayan ve her ay hanesine (asgari ücrete göre değişen 2024 yılı için) 600 TL'yi aşkın prim borcu ve borca ait gecikme zammı ile cezası uygulanan çok sayıda vatandaşımız bulunmaktadır. Hâl böyle iken belirtilen kişilerin yüklü miktarda birikmiş Genel Sağlık Sigortası borcu bulunmaktadır. Bu borçların ödenmesi için geçmiş yıllarda son derece cazip yapılandırma kanunları çıkmasına rağmen maalesef hâlen milyonlarca vatandaşımızın Genel Sağlık Sigortası borcu bulunmaktadır.

Hükûmet tarafından gönderilen "Torba Kanun"da bütün bu borçların silinmesi affedilmesi söz konusu değildir.

Mezkûr Kanun ile Genel Sağlık Sigortası kapsamında yer almakla birlikte uygulamada tereddüt yaşanan konuları daha açık bir biçimde düzenleyerek, Genel Sağlık Sigortası prim ödeme süreçlerinde karşılaşılan bazı sorunlarla mevcut düzenlemeler arasındaki uyumsuzlukları gidermek, prim ödeme yükümlüsü kendisi olan vatandaşlarımıza ödeme kolaylığı getirmek ve ekonomik ve sosyal anlamda hayatlarına daha sağlıklı devam etmelerini sağlamak amacıyla yürürlüğe konulan yapılandırma kanunlarından yararlanamayan ya da yararlanmalarına rağmen 1012015 öncesine ait zorunlu genel sağlık sigortası prim borçlarını ödeyemeyen sigortalıların kamuya olan borç yüklerini hafifletmek, sağlık hizmetlerine erişimlerini kolaylaştırmak ve nihai olarak da genel sağlık sigortasına erişimin yaygınlaştırılmasını sağlamak ve toplumsal sağlık riskini azaltmak amaçlanmaktadır.

SGK uygulamasında GSS primleri dahil tüm SGK primlerine ilişkin 10 yıllık zaman aşımı bulunmaktadır. Bu kapsamda geçmiş yıllarda ödeme imkânı kalmayan ve zaman aşımına uğramış olan 2012, 2013 yıllarına ait Genel Sağlık Sigortası borçları silinerek affedilmiştir.

Şimdi de 31.12.2014 günü ve öncesi Genel Sağlık Sigortası primleri de dâhil olmak üzere gecikme zammı ve gecikme cezası, zaman aşımı muvacehesinde silinmesi söz konusu olacaktır.

Yoksa bir kısım medyada yer aldığı üzere 1.01.2015 gününden itibaren günümüze kadar olan Genel Sağlık Sigortası primleri, gecikme zammı ve gecikme cezasının silinmesi ya da affedilmesi söz konusu değildir.