Mesleki ve teknik eğitim, ülkelerin kalkınmasında büyük ehemmiyet arz etmektedir. Özellikle iş gücünün niteliğinin artırılarak katma değer oluşturmasında ve dolayısıyla ekonomik gelişmede katkısı yadsınamaz.

Ülkemizde küçük çocuklar bile bir iş yerinde hizmet akdine göre çalıştıklarında tüm sigorta kollarına tabi tutulmalarına rağmen aday çırak, çırak ve stajyer öğrenciler ise emeklilik (yaşlılık, malullük ve ölüm) sigortalarının kapsamı dışında tutulmaktadır. Bunlar hakkında iş kazası ve meslek hastalıkları sigortası ile genel sağlık sigortası uygulanmaktadır. Oysa stajyer ve çırakların da tüm sigorta kollarından faydalandırılması hem işverenlerin kalifiye eleman ihtiyaçlarının giderilmesinde hem de EYT düzenlemesiyle birlikte daha da bozulan SGK'nın aktüeryal dengesinin düzeltilmesinde katkı sağlayacaktır...

Stajyer ve çırak olarak çalışmış olanların emeklilik sigortalarından faydalandırılmamaları ve tabi oldukları staj sigortasının emeklilikte başlangıç sayılmaması haklı olarak hep yakınma konusu olmaktadır. Bu konundaki yakınmalarını daha önceden de müteaddit kez kamuoyunun gündemine getirmiştim. Keza gazetemize emekliler ve emeklilikte kademe bekleyenlerden sonra en çok stajyer ve çırak olarak çalışmış olan okuyucularımızdan hemen her gün yağmur gibi sual ve talepler gelmektedir.

Okuyucularımızdan gelen yoğun talep ve bu konudaki meraklarına her yeni gelişme olduğunda ışık tutmaya devam ediyoruz

Stajyer ve çırakların emekliliklerini kolaylaştırmak maksadıyla geçtiğimiz günlerde TBMM'ye "Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" başlığı altında yine bir kanun teklifi verildi. TBMM komisyonlarına kadar intikal ettirilen bu kanun teklifi çerçevesinde stajyer ve çırakların taleplerini bu yazımızda değerlendireceğiz

STAJDA EŞİTLİK ŞART!

Sosyal güvenlik mevzuatımıza bakıldığında hakikaten stajyerler arasında emeklilikte avantaj sağlayan hizmet borçlanmaları açısından eşitliğe aykırı düzenlemelerin bulunduğu hemen göze çarpmaktadır. Keza SGK uygulamasında hâlen avukatlar, sigortalı olmaksızın ilk altı ay mahkemelerde, kalan 6 ay da avukat yanında olmak üzere toplam 1 yıllık staj sürelerini gösteren onaylı baro belgesi ve borçlanma talep dilekçesi ile kuruma başvurmaları hâlinde bu süreleri borçlanabilmektedir.

Yine1416 Sayılı Kanunuyarınca yurt dışında geçen öğrenim süreleri, hekimlerin fahri asistanlıkta geçen süreleri hatta doktora veya tıpta uzmanlık öğreniminde geçen süreler borçlanılarak emeklilik başlangıcında dikkate alınmaktadır. Ancak diğer stajyerler ile çırakların bu hakkı bulunmamaktadır.

Anayasanın eşitlik ilkesi gereği bu kesimin de borçlanma hakkından faydalanması gerektiği kanaatindeyim. Kaldı ki stajyerlerin bütçeye çok büyük yük getirmesi de söz konusu değildir.

STAJYER VE ÇIRAKLARIN TALEPLERİ

Gazetemize gelen talep ve yakınmaların çoğu stajyer ve çırak olarak çalışmış olanların bu çalışmalarının emeklilikte sigorta başlangıcı sayılması ya da bu süreler için borçlanma hakkının verilmesi noktasında toplanmaktadır.

Bize ulaşan taleplerde en azından yukarıda açıkladığımız stajyer avukatlar ile yurt dışında geçen öğrenim süreleri,hekimlerin fahri asistanlıkta geçen süreleri hatta doktora veya tıpta uzmanlık öğreniminde geçen süreleri borçlanma hakkı olanlar da olduğu gibi kendilerine de bu hakkın verilerek eşitsizliğin giderilmesidir.

SGK'nın uygulamadaki kanuna göre aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler hakkında iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortasıhükümleri uygulanmaktadır. Stajyer ve çıraklık sigortası SSK kapsamında bulunmaktadır. Ancak emekliliğe yarayan uzun vadeli sigorta kolları diye tabir edilen yaşlılık-malullük ve ölüm sigortaları kapsamında bulunmamaktadır.Bütün mesele stajyerlerin çalışırken bu sigorta kollarına da tabi tutulmamalarında yatmaktadır. Bu bağlamda staj ve çıraklık sigortası ile emekli olmak için iki yol bulunmaktadır. Bu yollar;

Birincisistajyer ve çırakların çalışma başlangıçlarının doğrudan emeklilikte başlangıç kabul edilmesi ve